________________
ખાસ જાણવા લાયક વસ્તુઓ
૪૪૫
માટે છે. બે આઠમ, બે ચૌદશ, પુર્ણિમા અને અમાવાસ્યા; આ છ પર્વતિથિઓ (૩) ચારિત્રતિથિ કહેવાય છે અને તે ચારિત્રની આરાધના માટે છે.
વૈરાગ્યના પ્રકાર ત્રણ-(૧) દુખગર્ભિત વૈરાગ્યસ્ત્રી, પુત્ર, મિત્ર, ધન, ધાન્યાદિ સુખને આપનાર ઈષ્ટ વસ્તુ પ્રાપ્ત થઈને નાશ પામે ત્યારે મનમાં દુઃખ ઉત્પન્ન થવાથી સંસાર ઉપર ઉદ્વેગ થઈ વૈરાગ્ય થાય તે. (૨) મેહગર્ભિત વૈરાગ્ય-સ્વર્ગાદિક સુખની આશંસાથી જે વૈરાગ્ય પ્રગટે છે. આ વેરાગ્ય અજ્ઞાનજનિત હોય છે, કારણ કે આ વૈરાગ્યવાળા જીવાજીવાદિક તના સ્વરૂપને વિપરીતરૂપે ગ્રહણ કરે છે. (૩) જ્ઞાનગર્ભિત વૈરાગ્ય-સંસાર અસાર છે, શરીર નાશવંત છે, એવી બુદ્ધિથી જે વરાગ્ય થાય તે.
- કરણના પ્રકાર ત્રણ-(૧) યથાપ્રવૃત્તિ કરણઆત્માને જે પરિણામવિશેષથી આયુષ્ય કર્મ છોડીને બાકીનાં સાતે કર્મોની સ્થિતિ કિંચિત્ જૂન એક કડાકોડી સાગરેપમ જેટલી બાકી રહે તે પરિણામ વિશેષને “યથાપ્રવૃત્તિ કરણ કહેવામાં આવે છે. (૨) અપૂર્વકરણ-(પૂર્વે નહીં પ્રાપ્ત કરેલ રાગ-દ્વેષની જે અત્યંત મજબૂત ગાંઠ તેને જે અપૂર્વ શુદ્ધ અધ્યવસાય વિશેષથી ભેદી શકાય તેને “અપૂર્વ” કરણ કહેવામાં આવે છે. (૩) અનિવૃત્તિ કરણ–ઉપર
કાતર સમ દુર્જન કહ્યો, સજ્જન સોય સમાન; કાતર કાપી જુદું કરે, સોય કરે સંધાન,
