________________
પ્રશ્ન - ૩૨. મૂર્ધન્યવર્ણ એટલે શું ? તે કેટલા ? કયા ક્યા ?
ઉત્તર - ૩૨ જે અક્ષર બોલતાં મસ્તકમાં પ્રયત્ન વિશેષ થાય તેને મૂર્ધન્યવર્ણ કહેવાય. તે ૯ છે. 22, ટુ, ૩, ૩, ૮, , , KI
પ્રશ્ન - ૩૩ દત્યવર્ણ એટલે શું ? તે કેટલા ? કયા કયા ?
ઉત્તર - ૩૩ જે વર્ણ બોલતાં જીભ દાંતને સ્પર્શે તે દત્યવર્ણ...તે ૯ છે. તૃ, 7, 7, ૬, ૬, ધૂ, , , સ્
પ્રશ્ન - ૩૪ દત્યૌક્ય એટલે શું ? તે કેટલા ? કયા કયા ? છેઉત્તર - ૩૪ દાંત અને હોઠની મદદથી બોલાય તે દન્તૌક્ય.... તે ૧ વ જ છે.
પ્રશ્ન - ૩૫ જિત્ર એટલે શું ? તે કેટલા ? કયા કયા ? ઉત્તર - ૩૫ જીભમાંથી જેનો ઉચ્ચાર થાય તે.... જિહામૂલીય પ્રશ્ન - ૩૬ નાસિક્યવર્ણ એટલે શું? અને તે કેટલા? કયા કયા?
ઉત્તર - ૩૬ નાસિકાની મદદથી જે અક્ષર બોલાય તે નાસિક્ય કહેવાય છે. નાસિક્યવર્ણ કુલ ૨૩ છે. જે આ પ્રમાણે.
૧૪ અનુનાસિક સ્વર મેં આ વિગેરે..
+ ૮ વ્યંજન ( , , 7 મુ , હું ) . • • • અનુસ્વાર
પ્રશ્ન - ૩૭ બે ઉચ્ચારસ્થાન લે એવા વ્યંજનો કેટલા ? કયા કયા ? કેવી રીતે ?
ઉત્તર - ૩૭ બે ઉચ્ચારસ્થાન લે એવા વ્યંજનો ૮ છે. હું , , 1, મેં લૈં કંક્યમાં આવે છે. ઉપરાંત નાસિકા સ્થાનમાં પણ આવે છે. એટલે કે કંઠ્ય અને નાસિક્ય બન્નેમાં ગણાય છે. એવી જ રીતે –-તાલવ્ય અને નાસિક્ય. -મૂર્ધન્ય નાસિક્ય. ન-દન્ય+નાસિક્ય. મ્ -ઓક્ય+નાસિક્ય. -તાલવ્ય-નાસિક્ય. તેં –દત્ય+નાસિક્ય.