________________
પ્રશ્ન - ૧૪ વી (સ્વી) 1 (ત) એમ બન્ને પ્રત્યય કૌંસમાં વ સાથે કેમ બતાવ્યા છે ?
ઉત્તર - ૧૪ વત્વ-સ્ત બન્ને પ્રત્યયમાં શું ઈત્ છે ઈતુની વ્યાખ્યા આગળ પા.૩૬ નિ.૧માં આવશે... ઈત્ પ્રયોગમાં વપરાતાં નથી પણ તેના નિમિત્તે થતાં કાર્યો કરીને જતાં રહે છે... દા.ત. વક્ત-સ્વી કિ હોવાથી ધાતુમાં ગુણ ન થાય તથા અન્ય ફેરફારો આગળ પ્રશ્ન-૭નાં ઉત્તરમાં બતાવ્યા છે તે તે કાર્યો લગભગ થાય... કોને લાગે? શું લાગે? લાગ્યા પછી શું બને? અર્થ શું થશે?
ધાતુને ત્યા-તુન્ , વી સં.ભૂ.કૃ. નવા વીં=ને નિત્વ=નમીને " તુર્મ-હેત્વર્થક નન્નુમ્ તુમ્-માટે નતુ=
નમવા માટે ( પ્રશ્ન - ૧૫ વત પ્રત્યયને કર્મણિપ્રયોગમાં વાક્યમાં વાપરી બતાવો... લિંગ ઉત્તર - ૧૫(૧) અમfમ: તેવોર્જિતઃ - અમારા વડે દેવ પૂજાયા... કમે (૨) વાર્ત: મો વાવિત - બાળકો વડે બે લાડવા ખવાયા.. ' (૩) સૈઃ મૃ/: દષ્ટા - તેઓ વડે હરણાંઓ જોવાયા....
U (૧) ત્રયી પુસ્તકં યવતમ્ – તારા વડે પુસ્તક મંગાયું ] (૨) તામ્યાં પુષ્પ માનીતે - તે બે વડ બે ફૂલ લવાયા.. જ (૩) નનન પત્રાળ ત્નિવતાનિ – પિતાજી વડે પત્રો લખાયા..
J (૧) મયા સર્ષના થતા – મારા વડે સરલાને કહેવાયું કર્મ. (૨) તૈઃ મન્નેિ પૃષ્ટ - તેઓ વડે બે માળા બનાવાઈ..
S(૩) મહિતામ: વીના: પાતિતા: - સ્ત્રીઓ વડે બાલિકાઓને પળાઈ. આ પ્રશ્ન - ૧૬ ભાવે ભૂતકૃદન્તનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરાય ?
ઉત્તર - ૧૬ ભાવે ભૂતકૃદન્તમાં ક્રિયાની મુખ્યતા હોવાથી નપું.પ્ર.એ.વ.માં જ કૃદન્ત વપરાય છે. જૂË વૃતમ્ - કાચબાઓ વડે સરકાયું. ક્યારેક સકર્મક ધાતુ હોય પણ કર્મ ન હોય તો ભાવેભૂત કૃદન્તનો પ્રયોગ થાય છે. વાતે વાવિતમ્ બાળક વડે ખવાયું.
( ૧૧૫.