________________
સામાયિક વિના નવરા બેસો જ નહિ. અત્યારે સામાયિકનું નામ લેતાં-સાંભળતાં તાવ આવી જાય છે. કેમ?
સભા પણ તેને યોગ્ય ભાવ જોઇએ ને? સાહેબજી - હા, પણ સામાયિકમાં બેસશે તો તેને યોગ્ય કંઇ તો પામવાનો ને? મોટા ફળના નામથી મોટું પણ ન મળે અને નાનું પણ ન મળે તેવા રખડતા રહેવું છે? ઘણા લોકો લાખનો સોદો કરે નહિ અને કરોડનો કરી શકે નહિ, તો હવા ખાતા રહી જાય. પણ તમને વિશ્વાસ છે કે આ કુદરતમાં કોઇનું પણ સદ્ધર્તન એળે ગયું નથી અને હું પણ એટલું સદ્વર્તન કરીશ તેનું ફળ મળશે, મળશે અને મળશે જ? અને તે પણ ગુણાકારરૂપે મળવાનું, તેવો દઢ વિશ્વાસ છે? આવા આચાર જીવનમાં આવે તો સમજવાનું કે દર્શનગુણ દીપશે. અમે તો કહીએ, માત્ર દર્શનાચાર પાળનારો શ્રાવક હોય તો પણ જ્યાં જાય ત્યાં તેના આચાર-વિચારનો પડઘો પડ્યા વિના નહિ રહે. ઝબકતો-તેજસ્વી જૈન હોય, પણ તે ક્યારે? આઠ પ્રકારના દર્શનાચાર પાળવામાં આવે તો. આઠ પ્રકારના દર્શનાચારને ભણી ગયેલો નહિ, પણ તેનું જીવનમાં ઈપ્લિમેન્ટેશન(અમલ) કરનારો જીવનમાં ક્ષણે ક્ષણે મિથ્યાત્વને તોડતો હોય.
વ્યાખ્યાન : ૩
તા. ૨૪-૦૧-૯૮, પોષ વદ ૧૧, ૨૦૧૪, શનિવાર અનંત ઉપકારી અનંત જ્ઞાની શ્રી તીર્થંકર પરમાત્માઓ જગતના જીવમાત્રને પારમાર્થિક સત્યોનો બોધ કરાવવા માટે આ ધર્મતીર્થની સ્થાપના કરે છે.
ધર્મ એટલે જગતમાં જે કુદરતની વ્યવસ્થા છે તેનું યોગ્ય રીતે અનુસરણ કરવું તે. આ જગતમાં જડ અને ચેતન એટલે પુદ્ગલ અને આત્મારૂપી દ્રવ્યો છે. આ બંને દ્રવ્યોનાં સંયોજન એકબીજા પર અસર કરનારાં છે અને તેમાંથી આખો સંસાર ઊભો થાય છે. જડની ચેતન પર અસર થાય છે અને ચેતનની જડ ઉપર અસર થાય છે, માટે મન-વચન-કાયાની પ્રવૃત્તિ છે. આ પ્રવૃત્તિ યોગ્ય હોય તો ધર્મરૂપ બને છે અને અયોગ્ય હોય તો અધર્મ બને છે. તમે ત્રણે યોગની જે યોગ્ય પ્રવૃત્તિ કરો છો તે ધર્મ છે અને જે અયોગ્ય પ્રવૃત્તિ કરો છો તે અધર્મ છે. આ અપેક્ષાએ ધર્મ એટલે સારું વર્તન અને ખરાબ વર્તન તે અધર્મ પણ સારું વર્તન કરવા જગતના જીવો તૈયાર નથી થતા. આજે ધર્મની નજીક રહેનારા કેટલા? અને ધર્મથી દૂર રહેનારા કેટલા? વળી જે કોઈ ધર્મનો પ્રશ્ન છે, તે માનવસૃષ્ટિમાં છે. ત્યાં પણ ધર્મનું આચરણ કરનારા કેટલા? મોટા ભાગનો વર્ગ ધર્મનો પડછાયો પણ ન લે તેવો છે. હવે ધર્મ કોઈ ખરાબ વસ્તુ નથી, છતાં લોકો ધર્મથી દૂર કેમ લાગે છે? તો કહે છે કે, ધર્મ કરતી વખતે મન-વચન અને કાયાનું જે કાંઈ સારું વર્તન કરવું પડે છે, તેમાં ભોગ આપવો પડે છે અને તેનું સારું ફળ છે તેવી લોકોને શ્રદ્ધા નથી. હું જે સારું કરું તેનું ગુણાકારરૂપે ફળ છે અને સમ્યફ પુરુષાર્થ કદી એળે નહિ જાય, તેવો દઢ વિશ્વાસ તેમને નથી. તમારી પણ લગભગ બધી સમય-શક્તિ અધર્મના માર્ગમાં જાય છે. આનો અર્થ એ કે તમને ધર્મની પ્રવૃત્તિ કે ધર્મના અનુષ્ઠાનના # # # # # # # # ૧૪) ક ક ક (દત્રાચાર)