________________
મહાશિવાય - વળી પરતત્ત્વ કેવું છે? મહાચિંધનેશ્વર છે. મહાન અર્ચિષ રૂપી ધન છે. તે મહાચિંધનના ઈશ્વર છે. મહાન
જ્યોતિરૂપ ધન પરમાત્મામાં છે. તેના ઈશ્વર એ પરતત્ત્વ છે. કારણ કે મહાન જ્યોતિરૂપ ધનનું મૂળ સ્થાન પરતત્ત્વ છે. પરતત્ત્વમાંથી જ સઘળી ઉત્પત્તિ છે. તેથી તે જ્યોતિરૂપ ધનના માલિક પરતત્ત્વ હોવાથી તે મહાચિંધનેશ્વર છે.
અરિહંત પરમાત્મા કેવા છે? મહાચિંધનેશ્વર છે.
અરિહંત પરમાત્મામાં મહાન જ્યોતિરૂપ ધન રહેલું છે. તેના ઈશ્વર અરિહંત પરમાત્મા હોવાથી તે મહાચિંધનેશ્વર છે.
મહ-મોસંહરિ – વળી પરતત્ત્વ કેવું છે? મહામોહસંહારિનું છે. આ પરતત્ત્વ મહાન મોહનો સંહાર કરતું રહેલું છે. મહામોહ એટલે મિથ્યાત્વ - ઉંધી સમજ. ચૈતન્યશક્તિ પ્રકાશમાન હોવાથી ઉંધી સમજ ટકી શકતી નથી, તેથી મહામોહનો ત્યાં સંહાર થઈ જાય છે. માટે પરતત્ત્વ પાસે તો મહામોહનો સંહાર થયેલો જ છે.
અરિહંત પરમાત્મા કેવા છે? મહામોહસંહારિનું છે.
તે મહામોહનો સંહાર એટલે પરિષહો - ઉપસર્ગોને સહન કરવામાં ધીરે, સ્થિર, ગંભીર, અડોલ, મેરૂ પરે સ્થિર હોવાથી તેમણે મહામોહનો એક ક્ષણમાં સંહાર કરી નાંખ્યો છે. માટે મહામોહસંહારીનું છે.
માસવાય - વળી પરતત્ત્વ કેવું છે? મહાસત્ત્વ છે.
તે મહાસત્તારૂપ છે. પરતત્ત્વ ચૈતન્યશક્તિરૂપ શુદ્ધઆત્મદ્રવ્ય છે તેના વિશેષો તેની પર્યાયો છે. શક્તિરૂપ દ્રવ્ય મહાસામાન્ય રૂપ હોવાથી તે ધ્રુવસત્તા ધારણ કરે છે અને મહાસત્તા તરીકે ઓળખાય છે માટે તે મહાસત્ત્વ છે.
શકસ્તવ
૧ ૨૭.
