________________
અનુત્તરથ - વળી પરતત્ત્વ કેવું છે? અનુત્તર છે. જેની ઉત્તરમાં કોઈ નથી માટે અનુત્તર છે. જગતમાં છેલ્લામાં છેલ્લી કોટીની ઉત્તમ પ્રધાન વસ્તુ હોય તો પરતત્ત્વ છે. તેની સમાનતામાં કોઈ પણ વસ્તુ આવી શકતી નથી. કારણ સમગ્ર જગતનું ઉત્પત્તિ સ્થાન પોતે જ છે, પછી તેની ઉત્તરમાં કોઈ આવી શકતું નથી.
અરિહંત પરમાત્મા કેવા છે? અનુત્તર છે. '
અરિહંત પરમાત્મા ગુણથી, સ્વરૂપથી, તીર્થંકરનામકર્મરૂપ પુણ્યના ઉદયથી પ્રાપ્ત થયેલ ઋદ્ધિબળ વિગેરેથી અનુત્તર છે.
સમવસરણસ્થ અરિહંત પરમાત્માનું સ્વરૂપ અનુત્તર છે. ત્રિલોક તેમના ગુણની ગણના કરવા બેસે તો પણ તેનો પાર પામી શકાય નહિ તેવા છે, માટે અનુત્તર છે. ' .
જેની પછી કોઈ આત્મા કોઈપણ બાબતમાં ઉત્તર (આગળ) નથી. સંસારમાં રહેલા આત્માઓમાં સૌથી મોખરે છે. સ્વરૂપથી, ગુણથી, પુણ્યથી અનુત્તર હોવાથી પરમાત્મા અનુત્તર છે.
ઉતરાય - વળી પરતત્ત્વ કેવું છે? ઉત્તર છે. પરતત્ત્વ આ જગતમાં સૌથી ઉત્તર ચઢિયાતું છે કારણ કે આ જગતમાં કોઈ વસ્તુ તેનાથી ઉત્તર નથી. તે ચૈતન્યરૂપ છે, બીજા પદાર્થો જડ છે. પરતત્ત્વ શુદ્ધાત્મદ્રવ્ય રૂપ હોવાથી તેની પર્યાય સહજ છે, જડ પદાર્થોની પર્યાયો વિભાવ જાનત નાશવંત છે. આ રીતે બીજા પદાર્થોથી ભેદ પામતું સૌથી મોખરે છે માટે ઉત્તર છે.
અરિહંત પરમાત્મા કેવા છે? ઉત્તર છે.
આ જગતમાં સૌથી મોખરે હોય તો એક અરિહંત પરમાત્મા જ છે માટે ઉત્તર છે.
૧૧૬
શકાય
