________________
રહસ્યાર્થઃ આત્માની ધ્રુવસત્તાને અનુલક્ષીને પરમાત્માની સ્તવના કરાય છે.
નિરનાથ - પરતત્ત્વ કેવું છે? નિરંજન છે. તે આકાશ જેવું અરૂપી શુદ્ધાત્મદ્રવ્ય સ્વરૂપ છે. જેમ આકાશ નિરંજન છે તે હાથથી પકડી શકાતું નથી અને તેમાં અંજન થઈ શકતું નથી તેમ શુદ્ધાત્મદ્રવ્ય હાથથી સ્પૃશ્ય નથી અને તેને કોઈ વસ્તુથી સ્પર્શ કરાવીને આંજી શકાતું નથી અર્થાત્ પરતત્ત્વને સ્પર્શ થતો નહિ હોવાથી અંજન થઈ શકતું નથી માટે નિરંજન છે. અરિહંત પરમાત્મા કેવા છે? નિરંજન છે.
કેમકે તેમને કર્મરૂપી અંજન લાગતું નથી માટે નિરંજન છે.
મનના-ચા-નિતન-તીર્તનાથ - વળી પરતત્ત્વ કેવું છે? અનન્ત કલ્યાણનિકેતન કીર્તન છે એટલે અનંત કલ્યાણોનું ઘરજેમાં આત્મા તેના કીર્તન સ્વરૂપ છે. આત્મામાં જેનો અંત નથી એવા અનંત કલ્યાણો રહેલા છે કેમકે કલ્યાણ માત્ર આત્મામાં જ રહેલા છે તેમાંથી જ પ્રગટે છે માટે આત્મદ્રવ્ય કલ્યાણોનું ઘર છે તે આત્માનું કીર્તન પરતત્ત્વથી થાય છે. પરતત્ત્વનું સ્વરૂપ નિતરંગ, નિષ્પકંપ, નિરંજન, નિરાકાર છે. આ રીતે તે સ્વરૂપનું કથન કરતાં ખરેખર તો આત્મદ્રવ્યનું જ કીર્તન-સ્વતન થાય છે માટે પરતત્ત્વ એ અનંત કલ્યાણનું ઘર એવા આત્માનું કીર્તન છે.
અરિહંત પરમાત્મા કેવા છે? અનન્ત કલ્યાણનિકેતનનું ઘર એવા આત્માનું કીર્તન અરિહંત પરમાત્માની સ્તવનાથી થાય છે માટે પરમાત્મા અનંત કલ્યાણ નિકેતન કીર્તન છે.
સુદ્દીત-નામધેયાય - વળી પરતત્ત્વ કેવું છે? સુગ્રહીતનામય છે. આ પરતત્ત્વનું નામ સારી રીતે ગ્રહણ કરાયેલું છે. પરતત્ત્વને દરેક દર્શનકારો માને છે. મૂળ દ્રવ્યમાં મતભેદ નથી. મૂળ સ્વરૂપમાં ફેર નથી ૧૦૪
શકાવ
