________________
ગતિમાં દુખ માત્ર ૨૫ રૂપિયા જેવા છે. નરકમાં સાગરોપમના આરે દુઃખ ભોગવવાના છે..! તે સામે મનુષ્ય ભવના દુઃખ કેટલા સામાન્ય છે. શું હિસાબમાં છે ?
દુખ અશુભ કર્મના ઉદયથી આવે છે. આ વાત સંસારી લોકો સમજતા નથી. તેથી તેઓ કહે આને મને દુઃખ આપ્યું. - સમજદાર કહે કે કર્મના ઉદય સિવાય કોઈ મારો વાળ પણ વાંકો કરી શકે નહીં. મારા કર્મના ઉદયથી જ દુખ આવે એમ માને કર્મનો ઉદય તો આત્મનિર્મિત છે. બીજા બધા નિમિત્ત માત્ર છે. કોઇનો દોષ નથી.
છેલ્લી ચાર ગાથા યાદ રાખીને જો જીવનનું ઘડતર કરવામાં આવે તો સુખની ઇચ્છા રાખનાર સાધુ નહીં ઈચ્છા, જેથી કર્મ આવ્યા. “દુઃખ નામની કોઈ ચીજ નથી....” જો હોત તો. સોમીલ બ્રાહ્મણ ગજસુકુમાલ મુનિના માથે અંગારા મૂકયા એને પાલકે અંધકના ૫૦૦ શિષ્યો ઘાણીમાં પીલ્યા તો પણ કેવળજ્ઞાન કયાંથી પામ્યા? દુઃખને સુખ રૂપે પલટાવ્યા એ સમજાઈ જાય. - પૌદ્ગલિક દુખ એ દુખ નથી પણ આત્મ સ્વરૂપને ભુલવું તે મોટામાં મોટું દુખ છે. સ્વભાવ રમણતા એ સુખ છે ! વિભાવ રમણતા એ દુખ છે ! એ... સુખ-દુઃખની સચોટ વ્યાખ્યા છે.
ઇરાણ ભડકે બળે નીલો ફિડલ વગાડે..!” મિહિલ્લા મે તુમrળથે જ એ સુ વિંauf...!”
નમિ રાજર્ષિ કહે મારું કાંઇ બળતું નથી. બળે તે મારું નથી. ભલભલા આત્માને પૌદ્ગલિક ભાવના નુકસાનની જરાપણ અસર ન થાય. ક્ષાયિક સમ્યકત્વી કૃષ્ણમહારાજાએ સોનાની દ્વારકાનગરીને ૬ મહીના સુધી બળતી જોઈ. સામાન્ય ચારિત્ર મોહનીચના ઉદયથી આર્તધ્યાન થાય. પણ ઊંડાણથી અંતરમાં દુઃખ ન થાય. એમાં મારું શું બળે ? એની મમતા હું રાખ્યું. માટે મારા હૈયામાં દુઃખ થાય માટે મમતાનો તાર તોડી નાખ્યો. જે પ્રમાણે નેમીનાથ ભગવાને ભાખ્યું છે તે પ્રમાણે થશે. શ્રી દશવૈકાલિક વાચના - પ
—ઉછે