________________
કેજમાં આત્મા હોય..! શરીર નહીં! જો શરીરની પાછળ વાસનાનો ભાવ પેસી જાય તો તે ભૌતિકતાના પદાર્થોમાં વળી જવાથી મિથ્યાધારણા દ્વારા પૌલિક વાસનામાં ફસાઈ જાય. સાધુજીવનમાં કોઈ લાલચ કે લાલસા માટે પ્રયત્ન ન કરે એ તો દીવા જેવી વાત છે. પણ જો જગતની પ્રચુર સામગ્રી આવતી હોય તો વિચારે કે આ સામગ્રી દ્વારા જો.... ચારિત્ર મોહનીય કર્મ સુતેલું જ રહે. ભલે તે કર્મ સત્તામાં જ રહ્યું તેનો ઉદય શા માટે કરવો ? ઈન્દ્રિયોને સુખકારી સાધનો આવે તો પણ વિચારીને ત્યાગ કરે. -
અનાદીકાળના મોહનીયના સંસ્કારને ખેંચનારી પ્રવૃત્તિ ખરાબ કહેવાય. પણ પ્રયત્ન વગર એકાએક ભોગની સામગ્રી મળી આવે તો તે ભોગવવામાં શો વાંધો? વહોરવા જાયને બેતાલીશ દોષ રહીત પકવાન મિઠાઈ મળતી હોય - શરીર અન વિના ટકી શકતું નથી, માટે ગૌચરી વહોરવા જવાનું હોય. સંયમને ટકાવવા માટે શરીરને ખોરાક આપવાનો છે. તેથી ર્જા આત્મમાં અંતરનો અવિવેક, પરિણતિ વાસના જો ઉદયાગત થઈ જાય તો પરંપરાએ સાધુ જીવન ડોળાઈ જાય. ન મળે ત્યારે તો જગતના આત્માઓ પણ લખી રોટલીથી ચલાવે છે. પણ સાધુ માટે શ્રાવક ઘીથી લચપચતી રોટલી ચોપડી ભકિત કરવા તૈયાર થાય ત્યારે જિનશાસન તરફ વૃત્તિઓને વાળી....! સાધુ કદી સુખનો લાલચુ ન હોય. ગૃહસ્થ હોય સાધુ બ્રાહ્ય દુઃખમાંથી છુટવા આંતરીક સુખ મેળવવા પ્રયત્ન કરે. બાહયા પ્રવૃત્તિનું દુઃખ ન ટકે તો સુખ પોતાની મેળે મળી જાય. તેને મેળવવા કયાંય જવાની કે પ્રયત્ન કરવાની જરૂર નથી.
આપણા શરીરનાં સંપર્કથી કપડું મેલું થઈ જાય પણ જો તેને પાણી સાબુ ઘસવામાં આવે તો કપડું એની મેળે ઉજળું ઉજ્જવળ થાય તેમ તેમ શાનીઓ કહે કે સાધુ માત્ર દુઃખને હટાવવાનો પ્રયત્ન કરે. સુખને મેળવવા માટે નહીં અજ્ઞાની આત્મા પૌગલીક દુઃખને હટાવવાનો પ્રયત્ન કરે એને પૌદ્ગલિક સુખ મેળવવાનો પ્રયત્ન કરે. હકીકતમાં... દુનિયામાં કયાંય સુખ નામનો - ભૌતિક પદાર્થ જ નથી શ્રી દશવૈકાલિક વાચના - ૫૯-
૧૬)
