________________
કર્મનિષ્ઠાની જાગૃતિ હોય તો ત્યાગ ઉપાદેયનો આદર થાય. તો તે જ્ઞાન પરિણમ્યું કહેવાય. એવા પચેલા શાનથી સંસાર પર કંટાળો થાય. પછી બાહ્ય-અત્યંતર સંયોગોનો ત્યાગ થાય ત્યારે મંડણ કરી અણગારી અવસ્થાને પામે.
શાસ્ત્રીય શબ્દ-પ્રવ્રનેત-એક અવસ્થામાંથી બીજી અવસ્થામાં જવાનું છે. ભગવાનના શાસનમાં જે સંયમી અવસ્થા તે લોકોત્તર.
લૌકીક ભૂમિમાંથી લોકોત્તર ભૂમિકામાં જવું તે સંયમ-દીક્ષા ! દીક્ષા શબ્દના અર્થથી ઘણું જાણવા મળે છે. વિ+ ક્ષા=તિ = દેવું, &ll= ક્ષય કરવું. ઉપાધ્યાય પૂ. યશોવિજય મહારાજા દ્વાત્રિંશિકા ગ્રંથમાં છેલ્લી ગાથામાં બતાવે છે. ગુરુના ચરણોમાં ઈન્દ્રિય-મનબુધ્ધિ અને આપણી... જાતને સોપી ‘હું' પણાનો ક્ષય કરવો તે દીક્ષા !
ધોબીના ઘરે નવાં નકોર ઈસ્ત્રી કરેલાં કપડાં ન અપાય પણ મેલા ડાઘા પડેલાં અપાય. પણ મેલા ડાઘા પડેલાં અપાય. તેમ આપણા જીવનમાં આપણે ને ખ્યાલ આવે કે હું રાગ - દ્વેષ - વિષય - કષાયથી ખરડાયેલો છું... હું ગુરુના ચરણે આવ્યો છું અને ગુરુ મહારાજને વિનંતિ કરું કે હે ગુરુદેવ ! હું આ દુઃખોથી કંટાળીને આવ્યો છું. મને આ સંસારમાંથી ઉગારવા આપ જ સમર્થ છો. માટે दि = પોતાની જાતને ગુરુદેવના ચરણોમાં દાન કરવાનું. ક્ષા = પોતાના અસ્તિત્વનો ક્ષય કરવાનો, હું નામની ચીજને ખલાસ કરી નાખવાની. જેમ પાણીમાં ખાંડ નાખવામાં આવે ને થોડીવારે તેનું અસ્તિત્વ ન દેખાય પોતાની જાતને ગુરુની આજ્ઞામાં ઓગાળી નાખવી.
પવડ્યું - પ્રવ્રનેત - અણગારી પણામાં જાય. ભગવાન જેવા ભગવાનને આ શબ્દ કહેવામાં આવ્યા તે ઉપરથી... બીજાને પણ આ સમજવાનું છે. ભગવાન જાણે છે... પોતે જન્મથી ત્રણ શાનના ધણી શ્રી દશવૈકાલિક વાચના - ૫૦
૨૯૬