________________
વો ભાઇએ ત્યારે પૂર્ણતાએ વસવર
ભાવ સંવર :- ભગવાનની આજ્ઞાને જીવનમાં ઉતારવાનો પ્રયત્ન કરે, તેમાં તન્મય બને, સવભાવમાં રમણતા કરે, પુદ્ગલભાવમાં ન જાય. આત્મતત્ત્વ સિવાય કોઈપણ વિચારોને આત્મામાં ન લાવે તે ભાવસંવર...!
જ્યારે ભાવસંવર ઉત્કૃષ્ટતાને પામે ત્યારે આશ્રવ ઘટે. તેના પરિણામે કર્મના પરમાણુ પેસવા ન દે. નિર્જરા કરાવે.
કર્મના પરમાણુમાં આત્માએ રાગ-દ્વેષ ભેળવ્યો ત્યારે કર્મ પોતાની સત્તા ચલાવે છે. કર્મ પાપ કરાવે એમ નહીં પણ અમે અમારા સ્વરૂપને ભૂલ્યા છીએ તેથી પાપ કરીએ છીએ.
ભાવસંવર પાંચમા ગુણસ્થાનકથી શરૂ થાય. પણ જ્યારે સાતમા ગુણઠાણે અપ્રમત્ત દશાનો ઉત્કૃષ્ટ ભાવ સંવર આવે ત્યારે આત્મા સિવાય આખું જગત ભૂલાઈ એવો તન્મય બની જાય કે બે ધડીમાં કેવલ પામી જાય. આવો ભાવ સંવર ક્યારે પ્રાપ્ત થાય ? જ્યારે દ્રવ્યસંવર મુંડણ કરીને પ્રવંજયા લઇએ ત્યારે. સામાન્ય રીતે આશ્રવ અટકે તે દ્રવ્યસંવર. સંસારમાં દ્રવ્યસંવર તે પણ પૂર્ણતાએ નહીં કારણ નવ કોટીના પચ્ચકખાણ ન હોય. પણ સાધુજીવનમાં ભાવસંવર પૂર્ણતાયે હોઈ શકે છે.
સંવરનું ફળ કર્મને રોકવું. થી ૯ જઘન્ય મુહૂર્ત. નવ - (૯) થી ૪૭ મિનિટ સુધી- મધ્યમ અને ૪૮ મિનિટનો ઉત્કૃષ્ટ અંતમુહૂર્ત હોય. ૯ થી ૪૭ મિનિટમાં અસંખ્યાત ભેદ પડે છે. પૂરી બે ઘડી થાય એવું નક્કી નથી માટે કાચી બે ઘડી કહી છે. કોઈ ૪-૮-૧૫-૨૦ મિનિટમાં પણ કેવળ પામી શકે છે. ભગવાનની આશા સાથે તદાત્મભાવ કેળવવો તે ભાવસંવર. ભગવાનની આજ્ઞા હમેશા અસ્થિર આત્માનો વિકાસ કરનારી છે. આત્મામાં ભગવાનની આજ્ઞાનું રહસ્ય... સમજાય જાય તો ભલે મન ઘણીવાર બહાર ભટકતું હોય તો એમ સંઘર્ષ થાય ત્યારે આત્માનો જ વિજ્ય થાય છે. શ્રી દશવૈકાલિક વાચના- ૪ — — — ૨૭૧)