________________
શ્રી દાવૈકલિક વાયલા - ૪૬
આશ્રવનો સંપૂર્ણ ત્યાગ કરનાર સાધુ-સાધ્વી માટે શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્રમાં ચોથા અધ્યયન - ધર્મપ્રશમિ - ધર્મનું પ્રકર્ષે કરીને સ્વરૂપ બતાવ્યું છે. દુર્ગતિની પરંપરાથી બચાવનાર આ સર્વવિરતિ ધર્મ છે. આ સૂત્રમાં બતાવવામાં આવ્યું તે પ્રમાણે જયણાનું પાલન કરનાર સાધુ વિરાધનાથી અટકે છે. હવે છઠ્ઠા આલાવામાં ત્રસકાયની વિરાધનાથી શી રીતે બચવું તે બતાવે છે. ભિક્ષુક કે ભિક્ષુણી - દિવસે અથવા રાત્રે પર્ષદામાં હોય કે એકલો હોય તો પણ ત્રસની વિરાધના ન કરે.
ત્રસ= જે જીવ સુખ-દુઃખમાંથી સુખ તરફ તડકાથી છાંયડા તરફ વળવાની શક્તિ ધરાવે તે ત્રસ! '
પવન પણ એકસ્થાનથી બીજા સ્થાને જાય પણ સમજણ પૂર્વક નહીં તેથી ત્રસ ન કહેવાય. અને કોઈને લવાના કારણે સમજણ પૂર્વક હોવા છતાં સ્થાન ન બદલી શકે. તો તેને સ્થાવર ન કહેવાય. કારણ... તેને સમજણ છે પણ અશાતાનો વેદનીયનો ઉદય થવાથી - હોવાથી શકિત ફોરવી ન શકે.
હવે ત્રસના પ્રકાર બતાવે છે. જે રીઉં વ - વ વા - બેઈન્દ્રિય - અલસીયા વિગેરે.
પતંગ વા - પતંગ - પતંગીયા વિગેરે - કુંથુંવા વિગેરે. શ્રી દશવકાલિક વાચના - ૪૧-
૨૨