________________
શ્રી દાવૈકાલિક વાચવા
૩૦
જ્ઞાન ભણવા દ્વારા મોહનીયનો ક્ષયોપશમ કરવાનો છે. બીજાને સમજાવી શકાય તે અવાંતર ફળ છે. જેમ ખેતી કરનારને ઘાસ અવાંતર ફળ છે. જ્ઞાનનું બળ વધે. તેમ કુસંસ્કાર કર્મો વિકારી ભાવનાઓ નબળી પડે. સ્થાપના દીપકની જેમ અંધકાર નાશ ન થાય. તેમ સ્થાપનાજ્ઞાન ભણવારૂપ દ્રવ્યજ્ઞાનથી... કાર્ય સિદ્ધ ન થાય. પણ ભાવ જ્ઞાન જ મોહનો ક્ષયોપશમ કરાવતું સફળ છે. (૨) બાળવૃદ્ધ માટે જ્ઞાનીની નિશ્રા તે પણ જ્ઞાન છે.
-
વિહરામિ-વિશેષ કરીને કર્મના બંધનોને તોડવા પ્રયત્ન કરે તે શાની. વિહરવું એટલે સ્વ-આત્મભાવમાં રમવું. ભગવાનના શાસનની મર્યાદામાં રહી સંયમમાં ઉદ્યમ કરવો. વિહારનો અર્થ આજ્ઞા પ્રમાણે શાસનની ક્રિયાઓમાં રમણતા કરવી. (૧) ગીતાર્થ વિહાર-શ્રુત દ્વાદશાંગીનો અર્થ તીર્થંકરોએ... બાળજીવો માટે કહ્યો છે. ગણધરોએ સૂત્રની રચના કરી. પ્રથમ સૂત્ર પોરિસી છે. યોગ્યતા વિના (કોઠો સાંફ કર્યા વિના ગંધક રસાયણ ન અપાય.) અર્થ ન અપાય. અર્થને ઊંડાણથી પકડવાની શક્તિ ન હોય તેને માટે સૂત્ર જ અપાય.
નિશીથ સૂત્રને જાણ્યું હોય તો જઘન્યથી ગીતાર્થ કહેવાય. આ સૂત્રનો આવો-આમ અર્થ છે એમ શબ્દ ઉપરથી અર્થ નથી કરવાનો પણ અર્થ જે બાજુ હોય તે બાજુ સૂત્ર લઈ જાય. (૧) શબ્દાર્થ (૨) વાક્યાર્થ (૩) મહાવાક્યાર્થ (૪) ઐદમ્પર્યાર્થ તાત્પર્યાર્થ
શ્રી દશવૈકાલિક વાચના - ૨૦
EC
