________________
ઉત્સધાંગુલથી જાણવું.
મંત્ર સાધનાની સિદ્ધ થાય. વિધા એમને એમ સિદ્ધ થાય. અધિષ્ઠાયક દેવ હોય તો મંત્ર. જેની દેવી હોય તે વિદ્યા. સમવસરણનું સ્વરૂપ
જ્યાં પરમાત્માને કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત થાય છે. ત્યાં દેવતાઓ સમવસરણ રચે છે. ત્યાં પ્રથમ વાયુકાયના દેવો સમવસરણને માટે ૧ યોજન પર્યત પૃથ્વીનું માર્જન કરે છે. મેઘકુમાર દેવો સુગંધી જળની વૃષ્ટિ કરે છે. અને ૧ યોજન ભૂમિમાં સિંચન કરે છે. પછી વાણ વ્યંતર દેવો સુવર્ણ-માણિક્ય-રત્નો વડે ભૂમિતલ બાંધે છે. તેના ઉપર વ્યંતર દેવો અધોમુખ ડીંટવાળા સવળા પચરંગી અને સુવાસિત પુષ્પો વેરે છે. અને ચારે દિશામાં રત્ન-સુવર્ણ-માણિક્યના તોરણો બાંધે છે.
ત્રણ ગઢ - ઉપર ભૂમીતલ ઉપર ત્રણ વર્તુળાકાર વખો યાને ગઢો બનાવવામાં આવે છે. તેમાં સૌથી બહારનો ગઢ રૂપાનો તેની ઉપર સુવર્ણમય વિશાળ કાયોશીર્ષક-કાંગરા બનાવવામાં આવે છે. આ ભવનપતિઓનું કાર્ય છે. સમવસરણમાં આવતાં દરેકનાં વાહનો આ ગઢમાં રહે છે. જેમ જમીનથી પીઠ બંધ-(ભૂમિ-તળ) ઉપર આવવાને માટે દશ હજાર પગથિયા ચડવા પડે છે. દરેક પગથિયું એક હાથ પહોળું અને દરવાજાની પહોળાઈ જેટલું લાંબુ અને એક-એકથી એકેક હાથ ઊંચું છે. ત્યારબાદ ૫૦ ધનુષ્ય જેટલું સમતલ ચાલવું પડે છે.
૨૪ આંગળ = ૧ હાથ, ૪ હાથ = ૧ ધનુષ્ય ૨૦૦૦ ધનુષ્ય = ૧ કોસ, ૪ કોસ = ૧ યોજના
તેમ આ ગઢથી આ પછીના ગઢમાં જવા માટે પણ ૫ હજાર પગથિયા ચડવા પડે છે ત્યારપછી ૫૦ ધનુષ્ય પ્રમાણ અંતર કાપવું પડે છે. શ્રી દશવૈકાલિક વાચના -૧૯ શ્ન
-૮૫)
