________________
[629
b૮
હૃદય નયન નિહાળે જગધણી
ર
વિવેચનઃ પરમાત્માના દર્શને આનંદઘનજી મહારાજને પોતાના નિજ આત્મસ્વરૂપના દર્શન થયા. મિથ્યાત્વનો અંધકાર ઉલેચાયો. સમકિત રવિ ઝળહળ્યો. શાંતસુધારસ ઝીલતી પરમાત્માની મૂર્તિના દર્શને નિજ આત્મસત્તાનું પરમાત્મ સ્વરૂપે ભાન થયું. જેણે પોતાની પ્રભુતાનું ભાન થાય તે શુદ્ધ આત્મપણું પામે છે અને તેની દીનતા દૂર થઈ જાય, ચિંતાના વાદળો વિખરાઈ જાય. પરમાત્માના દર્શને આત્મા ભલે તરતમાં પરમાત્મા ન બની જાય પરંતુ અંતરાત્મભાવને તો પામે જ અને તો જ પ્રભુદર્શન કર્યા કહેવાય.
આત્મસ્વરૂપ-ચૈતન્ય જ્યોતિ હજારો-લાખો ચંદ્રમાના પ્રકાશને પણ ઝાંખી પાડી દે એવી દિવ્ય જ્યોત યોગીરાજના અંતઃકરણમાં ઝળહળી ઉઠી તેથી આનંદ વિભોર બનીને તેમનો અંતરાત્મા કહી રહ્યો છે કે અહો! અહો! મારા તો ભાગ્યે જ ઉઘડી ગયા ! વીતરાગ પરિણતિનો અંશ મારામાં પ્રગટ્યો ! ચિદાનંદ ભગવાનના અંતરમાં પધરામણા થયા! મારો આત્મા જ મને આજે પરમાત્મ સ્વરૂપે અનુભવાયો ! તેથી હું મને જ નમું છું, હું પોતે જ મારા પરમાત્મસ્વરૂપને નમસ્કાર કરું છું!
પરમાત્મ સ્વરૂપની અનુભૂતિ એ અમિતહલવાળી છે. અમાપ ફિલવાળી છે, તેનાથી બીજું કોઈ શ્રેષ્ઠ ફળ નથી. કારણકે તે અનંતતા ને અસીમતાની પ્રાપ્તિ કરાવનાર છે. આત્માએ પોતે જ પોતાને પરમાત્મસ્વરૂપનું દાન આપ્યું. આવા અમિત ફલનું દાન આપનાર એવા દાતારનો તને ભેટો થયો તે તારા માટે અપૂર્વ વાત બની છે; માટે હે શુદ્ધાત્મન્ ! તને વારંવાર નમન કરુ ! પોતાના આત્માની પરમાત્મસ્વરૂપના અંશરૂપે અનુભૂતિ થઈ તેમાં નિમિત્ત કારણ પણ મૂર્તિ રૂપે રહેલ પ્રભુ જ બન્યા અને ઉપાદાન કારણરૂપે પોતાનો પરમપરિણામિક રૂપે રહેલ ત્રિકાળ શુદ્ધ આત્મા જ બન્યો અને તેથી
જિન આગમ ભગવાનનો અક્ષર દેહ છે જે અશબ્દને ખ્યાતિ આપે છે. - જિન મૂર્તિ ભગવાનનો પાર્થિવ દેહ છે જે અમૂર્તને ખ્યાતિ આપે છે.