________________
થતો નથી. અર્થ - કાંઈક શ્રેણિઓ કરી. (સામાન્યથી શ્રેણીઓ જેવી ગોઠવણ કરી.). I/૧૦૪ની
જં નમાલિમિઃ
૧/૧૦કી
પાર્થ જી પ્રત્યકાન્ત નામને, માત્ર નમ્ વગેરેના પ્રયોગના કારણે ભિન્ન એવા નામની સાથે તપુરુષ ઘારવ સમાસ થાય છે. નગ્ન અવ્યય સમાપ્તિનું ઘાતક હોવાથી નગ્ન ના સાહચર્યના કારણે સમાજ ના જ ઘાતક નગ્ન વગેરે અવ્યયો અહીં નગારિ પદથી વિવક્ષિત છે. કૃતગ્યાતગ્ય અને પીતથ્વીવપીતષ્ય આ વિગ્રહમાં વૃકૃત અને પિત્ત - આ પ્રત્યયાન્ત નામને; અનુક્રમે માત્ર નમ્ અને સવ ના પ્રયોગના કારણે ભિન્ન એવા કૃત અને ગવપીત નામની સાથે આ સૂત્રથી તપુરુષ કર્મધારય સમાસાદિ કાર્ય થવાથી કૃતાકૃતમ્ અને ઉતાવતમ્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં સમજી શકાય છે કે - કૃત અને ગત નામમાં માત્ર ન ના પ્રયોગના કારણે તેમ જ ઊત અને નવપીત નામમાં સવ ના પ્રયોગના કારણે જ ભેદ છે. જે કૃત છે, તે જ પ્રવૃત છે અને જે વાત છે, તે જ કવીત છે. તેથી કૃત અને વાત નામ પાઈ છે. અર્થક્રમશઃકર્યું ન કર્યું. (થોડું કર્યું, પીધું ન પીધું (થોડું પીધું). #તિ ઝિમ્ ? = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ માત્ર નગ્ન વગેરેના પ્રયોગના કારણે ભિન્ન એવા નામની સાથે જી પ્રત્યયાન્ત જ નામને તપુરુષ
ઘારય સમાસ થાય છે. વર્તમજૂર્વસ્ત્ર અહીં તવ્ય પ્રત્યયાત ર્તવ્ય નામને માત્ર નમ્ ના કારણે ભિન્ન એવા કર્તવ્ય નામની સાથે તપુરુષ ર્મધારય સમાસ આ સૂત્રથી થતો નથી. અહીં આ સૂત્રથી જ વિહિત સમાસ થતો નથી. સૂ.નં. ૩-૧-૧૬ થી યથાપ્રાપ્ત
.
૮૧
