________________
સદ્ધ વાચક ગૌણ નામને ‘ાનાSષ્યનો વ્યતી ર-ર-૪ર' થી દ્વિતીયા વિભતિનું વિધાન કર્યું છે. વ્યાપ્તિમાં વિહિત એ દ્વિતીયા વિભન્ત નામને વ્યાપક વાચક નામની સાથે તપુરુષ સમાસ થાય છે. આ સૂત્રનું પૃથ નિર્માણ હોવાથી ફ્રેન ની અનુવૃત્તિ આ સૂત્રમાં નથી. મુહૂર્ત સુવ; લઈ પાઠ: અને વિને ગુડ: આ વિગ્રહમાં વ્યાયર્થમાં વિહિત દ્વિતીયાન્ત કાલ વાચક મુહૂર્ત ક્ષણ અને વિન નામને અનુક્રમે વ્યાપકવાચક સુલ (ગુણ); પાક ક્રિયા) અને ગુડ (દ્રવ્ય) નામની સાથે આ સૂત્રથી તપુરુષ સમાસ વગેરે કાર્ય થવાથી મુહૂર્તસુવમ્ ક્ષણપત્ર અને વિનામુ : આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશ - મુહૂર્ત સુધી સુખક્ષણભર પાઠ. આખો દિવસ ગોળ. વ્યાપ્તાવિતિ ઝિન્? = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ વ્યાપ્તિ સ્વરૂપ જ અર્થમાં વિહિત દ્વિતીયાન્ત કાલ વાચક નામને વ્યાપકવાચક નામની સાથે તપુરુષ સમાસ થાય છે. પરંતુ આ સૂત્રના અભાવમાં પૂર્વ (રૂ-૧-૬૦) સૂત્રથી દ્વિતીયાન્ત માત્ર કાલવાચક નામને નામમાત્રની (@
plઃ નામની) સાથે તપુરુષ સમાસ થતો નથી. તેથી માતં પૂરો યાતિ અહીં વળ ૨-૨-૪૦ થી વિહિત દ્વિતીયા વિભક્ષ્યન્ત માસ સ્વરૂપ કાલવાચક નામને પૂનામની સાથે આ સૂત્રથી (પૂર્વ સૂત્રથી) તપુરુષ સમાસ થતો નથી. અન્યથા આ સૂત્રના અભાવમાં પૂર્વ સૂત્રથી તપુરુષ સમાસનો પ્રસંગ આવત - એ સમજી શકાય છે, અર્થ - મહિનો પૂર્ણ કરવા જાય છે. દુકા
શ્રિતવિમિ રૂાદરા.
'. " દ્વિતીયા વિભક્ષ્યન્ત નામને કિતારિ ગણપાઠમાંના શ્રિત વગેરે નામની સાથે તપુરુષ સમાસ થાય છે. ઘર્ષ શ્રિતઃ અને શિવં તિઃ આ વિગ્રહમાં દ્વિતીયાન ઘર્ષ અને શિવ નામને ત્રિત અને રાત નામની સાથે આ સૂત્રથી તસ્કુરુષ સમાસાદિ કાર્ય થવાથી ઘર્મશ્રિતઅને શિવ તિઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ- ધર્મ કર્યો. મોક્ષ પ્રાપ્ત કર્યો. દરા.
૪૨
