Page Text
________________
તો નિત્ય માવ સમાસ થાય છે. વિમવસ્યર્થઃ - સ્ત્રીપુ આ અર્થમાં અવ્યયને સ્ત્રી નામની સાથે આ સૂત્રથી અવ્યવીભાવ સમાસ. પાર્ગે ૩-ર૮ થી સ્વાદિ વિભતિનો લોપ. ભક્તીરે -૪-૧૭’ થી સ્ત્રીના ને હસ્વ રૂ આદેશ. ત્રિ નામને તિ પ્રત્યય. નતો. રૂ-ર-૬ થી સિનો લોપ થવાથી
ત્રિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - સ્ત્રીમાં સમીપમ્ - કુખ્યસ્થ સમીપ આ અર્થમાં સમીપાર્થક ૩૫ અવ્યયને કુમ નામની સાથે આ સૂત્રથી અવ્યયીભાવ સમાસ. ઉપર જણાવ્યા મુજબ સ્થાતિ વિભકતિનો લોપ. ૩૫ નામને સિ પ્રત્યય. “વ્યાવ૦ ૩-ર-૨' થી સિ ને મમ્ આદેશ. “સમના મોત: 9૪-૪૬ થી સમ્ ના નો લોપ થવાથી ૩પમ્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - કુંભની સમીપ. સમૃદ્ધિ -મદ્રા સમૃદ્ધિ આ અર્થમાં સમૃધ્યર્થક સુઅવ્યયને મદ્ર નામની સાથે આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ અવ્યયીભાવ સમાસાદિ કાર્ય થવાથી સુદ્રમ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-મદ્રદેશની સમૃદ્ધિ. વૃદ્ધિ (વિયાતા ઋgિ:) -વિનાનામ્ વૃદ્ધિઃ આ અર્થમાં ટુ અવ્યયને યવન નામની સાથે ઉપર જણાવ્યા મુજબ આ સૂત્રથી અવ્યવીભાવ સમાસાદિ કાર્ય થવાથી સુવન” આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - યવનોની દરિદ્રતા. માવા -ક્ષામમાવ: આ અર્થમાં નિ અવ્યયને મક્ષિા નામની સાથે ઉપર જણાવ્યા મુજબ આ સૂત્રથી અવ્યયીભાવ સમાસાદિ કાર્ય થવાથી નિશ્ચિમ્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ -માખીઓનો અભાવ. સત્યયઃ (અતીતd) - વર્ષાળામઃ આ અર્થમાં સતિ અવ્યયને વર્ષો નામની સાથે આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ અવ્યયીભાવ સમાસાદિ કાર્ય થવાથી તિવર્ષ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - વર્ષા ઋતુનું વ્યતીત થવું. પ્રતિ (પ્રત્યુપામો આઘાવ:) - વિશ્વન સમૃત્યુમોધિમાવે: આ અર્થમાં ગતિ અવ્યયને ડૂત નામની સાથે આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ અવ્યયીભાવ સમાસાદિ કાર્ય થવાથી તિવતમ્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - કામળીનો વર્તમાનમાં ઉપયોગનો અભાવ. પુષ્પાત્ર ય પશ્વાતુ આ અર્થમાં
નું અવ્યયને રથ નામની સાથે આ સૂત્રથી અવ્યવીભાવ સમાસાદિ કાર્ય ઉપર જણાવ્યા મુજબ થવાથી અનુરથમૂ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - રથની પાછળ.
મ: - Mાનાં : આ અર્થમાં આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ મનું અવ્યયને જ્યેષ્ઠ નામની સાથે અવ્યવીભાવ સમાસાદિ કાર્ય થવાથી મનુષ્યષ્યમ્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ - મોટા. ધ્યાતિ - મદ્રવાહો ધ્યાતિઃ આ . અર્થમાં તિ અવ્યયને મદ્રવીહુ નામની સાથે આ સૂત્રથી અવ્યયીભાવ સમાસાદિ
33.
| SR No. | 005826 |
| Book Title | Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Chandraguptavijay |
| Publisher | Mokshaiklakshi Prakashan |
| Publication Year | |
| Total Pages | 310 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 17 MB |