________________
वाऽवाऽप्योस्तनि - क्री - धाग् - नहो
4 - પી ફરા૧૭
તન અને વકી ધાતુ પરમાં હોય તો તેની પૂર્વે રહેલા વિ ઉપસર્ગને 4 આદેશ વિકલ્પથી થાય છે, અને ઘા () અને ન ધાતુ પરમાં હોય તો તેની પૂર્વે રહેલા પ ઉપસર્ગને વિકલ્પથી જ આદેશ થાય છે. સર્વ + તન ધાતુને ઉણાદિ નો રસ પ્રત્યય. “તિવચ૦ રૂ-૧-૪૨ થી તપુરુષ સમાસ. આ સૂત્રથી વિ ઉપસર્ગને વ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી વતંત: આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી સવ ને વ આદેશ ન થાય ત્યારે લવતંત: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - ભૂષણ સર્વ + શ્રી ધાતુને “યુવf - વૃ૦ ૬-રૂ-૨૮' થી સન્ (ક) પ્રત્યય. “નામનો૦ ૪-રૂ૧' થી ડું ને ગુણ આદેશ. ઉપર જણાવ્યા મુજબ તપુરુષ સમાસ આ સૂત્રથી વ ને વ આદેશાદિ કાર્ય થવાથી વાયઆવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી વિ ઉપસર્ગને વ આદેશ ન થાય ત્યારે વિક્રય: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - ભાડે લેવું.
મારે + ઘા ધાતુને ‘- વત્ ૧-૧-૧૭૪ થી # (ત) પ્રત્યય. ‘ધા: ૪-૪-૧૫” થી ઘા ધાતુને દિ આદેશ. ઉપર જણાવ્યા મુજબ તપુરુષ સમાસ. આ સૂત્રથી પ ઉપસર્ગને જે આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી પિતિમ્ આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી આપ ને દિ આદેશ ન થાય ત્યારે
હિતમ્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - ઢાંકેલું. આવી જ રીતે 0 + નન્ ધાતુને # પ્રત્યય. “નહીહોઈતી ર૧-૮૬' થી હું ધાતુના ૬ ને ૬ આદેશ. “સઘar--૭૬' થી પ્રત્યયાન્ત
ને ૬ આદેશ. “તૃતીયસ્તૃતી -રૂ-૪૨' થી ૬ ની પૂર્વેના ઘુ ને ૬ આદેશ. ઉપર જણાવ્યા મુજબ તપુરુષ સમાસ. આ સૂત્રથી
२९९