Page Text
________________
રૂ ની પૂર્વેના અન્ય નો લોપ. “રૂટ્યસ્વરે ૩-ર-૭૨' થી પૂર્વપદ ફ્રેશ અને ૩૦૬ નામના અન્ય મ ને વીર્ય ના આદેશ. શાશિ અને રાષ્ટ્ર નામને સિ પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી શાશિ અને રાષ્યિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ - પરસ્પર વાળ પકડીને કરેલું યુદ્ધ. પરસ્પર દંડનો પ્રહાર કરી કરેલું,
યુદ્ધ.
- તતિ તેનેતિ ર?િ = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ પરસ્પર પ્રહણ કરીને અને પરસ્પર પ્રહાર કરીને અર્થ ગમ્યમાન હોય તો અનુક્રમે સપ્તમ્યન્ત જ અને તૃતીયાન્ત જ નામનું તત્સમાન સપ્તમ્યન્ત જ અને તૃતીયાન્ત જ નામની સાથે યુધ સ્વરૂપ અન્ય પદાર્થ પ્રધાન હોય તો મવ્યયમાવ સમાસ થાય છે. તેથી केशांश्च केशांश्च गृहीत्वा भने मुखं च मुखं च प्रहृत्य कृतं युद्धम् । मी. द्वितीयान्त વેશ અને મુવ નામને દ્વિતીયાન્ત તત્સમાન વેશ અને મુવ નામની સાથે આ સૂત્રથી
વ્યવીભાવ સમાસ થતો નથી. અન્યથા તત્ર અને તેના નું સૂત્રમાં ઉપાદાન ન હોત તો અહીં પણ આ સૂત્રથી માવ સમાસ થયો હોત - એ સમજી શકાય છે. અર્થક્રમશઃ - પરસ્પરવાળને પકડીને કરેલું યુદ્ધ. પરસ્પર મુખ ઉપર પ્રહાર કરીને કરેલું યુદ્ધ. ઝાલાતિ પ્રવ્રુતિ = સ્િ? = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ પરસ્પર ગ્રહણ કરીને અને પરસ્પર પ્રહાર કરીને - આવો અર્થ જ ગમ્યમાન હોય તો અનુક્રમે સતયન્ત અને તૃતીયાન્ત નામનું તત્સમાન સપ્તમ્યન્ત અને તૃતીયાન્ત નામની સાથે અન્ય પદાર્થ યુદ્ધમાં અવ્યયીભાવ સમાસ થાય છે. તેથી શેષ ૨
શેપુર સ્થિતા અને સર્વેશ્વરૈશ્ચાત્ય વૃતં યુદ્ઘ ગૃહોવિતાભ્યામ્ અહીં પરસ્પર ગ્રહણ કરીને અને પરસ્પર પ્રહાર કરીને આવો અર્થ ગમ્યમાન ન હોવાથી સતીત્તશ નામને અને તૃતીયાન્તવર્ણ નામનું તત્સમાન સતચાવેશ નામની સાથે અને તૃતીયાન્ત રાષ્ટ્ર નામની સાથે આ સૂત્રથી અવ્યયીભાવ સમાસ થતો નથી - એ સ્પષ્ટ છે. અર્થક્રમશઃ- કેશયુક્ત વ્યક્તિઓએ પરસ્પર ઘરની સ્ત્રીઓથી કરેલું યુદ્ધ. પરસ્પર દડોની સાથે આવીને ઘરની સ્ત્રીઓથી કરેલું યુદ્ધ.
સપતિ વિરુ? = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ પરસ્પરગ્રહણ કરીને અને પરસ્પર પ્રહાર કરીને - આવો અર્થ ગમ્યમાન હોય તો અનુક્રમે સતયન્ત અને તૃતીયાન્ત નામનું તત્સમાન જ સતીત્ત અને તૃતીયાત્ત નામની સાથે અન્ય પદાર્થ યુદ્ધમાં અવ્યયીભાવ સમાસ થાય છે. તેથી હસ્તે પારે પૃહીત્યા
તં યુધમ્ અહીં સપ્તમ્યન્ત હસ્ત નામને સપ્તમ્યઃ પર નામની સાથે (તે નામ તત્સમાન - સરૂપ ન હોવાથી) આ સૂત્રથી અવ્યવીભાવ સમાસ થતો નથી. અર્થ
૨૦'
| SR No. | 005826 |
| Book Title | Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Chandraguptavijay |
| Publisher | Mokshaiklakshi Prakashan |
| Publication Year | |
| Total Pages | 310 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 17 MB |