________________
: રૂ।૨/૪/
વિશેષ્યાધીન સ્ત્રીલિઙ્ગ ↑ પ્રત્યયાન્ત નામના અન્ય સ્વરને‚ તેનાથી પરમાં તર તમ રૂપ અને ત્ત્વ પ્રત્યય હોય અથવા સમાનાર્થક સ્ત્રીલિગ ધ્રુવ ચેનટ્ ગોત્ર મત અને હત ઉત્તરપદ હોય તો -હસ્વ આદેશ થાય છે. દ. પ્રકૃષ્ટા ગૌરી; વીજી પ્રજા ગૌરી; પ્રશસ્તા નત્તળી અને અવરિસમાપ્તા કુમારી આ અર્થમાં અનુક્રમે સૂ.નં. રૂ-૨-૬રૂમાં જણાવ્યા મુજબ ગૌરી નામને તૂર્ અને તમ પ્રત્યય. નર્ત્તી નામને પણ્ અને ઠુમરી નામને ત્વદ્ પ્રત્યય. 'પેહ્રાર્થે રૂ-૨-૮' થી સિ નો લોપ. આ સૂત્રથી † પ્રત્યયાન્ત તાદૃશ સ્ત્રીલિગ ગૌરી નર્શી અને કુમારી નામના અન્ય ર્ફે ને -હસ્વ રૂ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી અનુક્રમે ગૌરિતા ગૌરિતમા નર્દષ્ટિવા અને ઝુમારિત્ત્તા આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ- બેમાં અધિક ગોરી. ઘણી સ્ત્રીઓમાં અધિક ગોરી. સારી નાચનારી. કુમારી જેવી. ब्राह्मणी चासौ ब्रुवा; गार्गी चासौ चेली; ब्राह्मणी વાસૌ ોત્રા; ગાર્ગી વાસૌ મતા અને ગૌરી ચાસૌ હતા આ વિગ્રહમાં ‘નિત્યં કુસનૈ રૂ-૧-૧૦૦' થી યથાપ્રાપ્ત ર્મધારય સમાસ. આ સૂત્રથી ૭ પ્રત્યયાન્ત તાદૃશ સ્ત્રીલિગ ત્રામળી ગાર્શી અને ગૌરી નામના અન્ય ર્ફે ને -હસ્વ હૈં આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી અનુક્રમે ब्राह्मणिब्रुवा; गार्गिचेली; ब्राह्मणिगोत्रा; गार्गिमताने गौरिहता આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ-નિન્દ્રિત બ્રાહ્મણી. નિન્દિત ગાર્ગી. નિતિ બ્રાહ્મણી. નિન્દ્રિત ગાર્ગી. નિન્દ્રિત ગોરી. ||૬૪||
.
મોગવદ્ ગૌરિમતો નÍમ્નિ રૂારાંકી
સંજ્ઞાના વાચક - સ્ત્રીલિઙ્ગ ઙી પ્રત્યયાન્ત ભોગવતી અને ગૌરિમતી નામના અન્ય સ્વરને; તેનાથી ૫૨માં તર તમ રૂપ
२२५
