________________
ગાયો ધન છે જેનું. ચૈત્ર રાંધે છે.
અહીં યાદ રાખવું જોઈએ કે આ સૂત્રથી અથવા આ સૂત્રનો અધિકાર જેમાં છે એવા ઉત્તર સૂત્રોથી, સમાસ સામાન્ય અથવા વહુદ્રીહરિ સમાસ વિશેષનું વિધાન નામને નામની સાથે હોવા છતાં ક્રાÖ૩-૨-૮’ના તાત્પર્યથી વિભજ્યા નામને વિભક્ષ્યન્ત નામની સાથે સમાસ થાય છે. આ વસ્તુનો
ખ્યાલ રાખીને જ “તિજાર યુક્રેનવિજ્યજ્ઞાનામેવ વૃદ્ધનૈર્વિવૃત્યુપત્તે પ્રોવ સમાસ:” આ ન્યાય પણ પ્રવૃત્ત છે. આ સૂત્રથી વહુનમ્ સમાસનું વિધાન હોવાથી ક્વચિત્ નામને પણ નામની સાથે અને નામને નામ ની સાથે સમાસ થાય છે. તેથી પતિ ગયàતિ માર્જ નમ: અને અનુવ્યવહુ.... ઇત્યાદિ પ્રયોગો થાય છે. ઇત્યાદિ અન્યત્ર અનુસધેય છે. 90ા.
सुन् वाऽर्थे सछ्यासय्येये सय्यया बहुव्रीहिः ३१/१९॥
સુવુ પ્રત્યયનો અર્થ વાર અને વા શબ્દનો અર્થ વિકલ્પ (અથવા) કે સંશય છે. સુન્ પ્રત્યયાર્થક અને વા શબ્દાર્થક સખ્યાવાચક નામને; સખ્યયવાચી સખ્યાવાચક નામની સાથે છેૐ સ્વરૂપ સામર્થ્ય ગમ્યમાન હોય તો દુવ્રીદિ સમાસ થાય છે. સખ્યાવદ્ દ્રવ્યાર્થક નામને સખ્યયવાચક નામ કહેવાય છે. દા.ત. પશે ટ: | ઢ વટી / વીવત્ સપ્ટીશ વટાઃ | અહીં
% થી માંડીને આતશ સુધીની સંખ્યાના વાચક તે તે નામો તાદૃશ સંખ્યા વિશિષ્ટ ઘટાદિ દ્રવ્યના વાચક હોવાથી પાકિ નામોને સખ્યયવાચક સખ્યાવાચક નામો કહેવાય છે. દ્વિ શ અને દ્રૌ વા ત્રો વા આ વિગ્રહમાં અનુક્રમે સુ પ્રત્યયાર્થક (વારાર્થક) હિન્ નામને સખ્યયવાચક સફખ્યાવાચિ ટશન નામની સાથે તેમજ વિકલ્પાર્થક અથવા સંશયાર્થક અથ વા શબ્દાર્થક દ્વિનામને સફળેયવાચક સડખ્યાવાચિ ત્રિ નામની સાથે આ સૂત્રથી બહુદ્ધતિ સમાસ. (ાર્ગે ૩-૨-૮' થી વિગ્રહ વાક્યસ્થ સ્વાદિ વિભતિનો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી નિષ્પન્ન કિશન અને કિત્રિ નામને પ્રમાણી. રૂ-૧૨૮ થી ૩ () પ્રત્યય. “હિત્યન્યસ્વર-૧૦૪ થી ૬ની પૂર્વેના અન્યસ્વરાદિનો (મનું અને રૂંનો) લોપ. દિલ અને દ્વિત્ર નામને ન{ પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી વિશ:
