________________
હોવાથી આ સૂત્રથી નક્ષત્ર અને ઋતુ ના ક્રમે તાચક નામનો પૂર્વ પ્રયોગ થતો નથી. ||૧૬૨||
સંધ્યા સમાસે રૂ/૧/૧૯૩//
સમાસમાં સંખ્યાવાચક નામનો સંખ્યાના અનુક્રમે પ્રયોગ થાય છે. દૌ વા ગયો વા આ વિગ્રહમાં દ્વિ નામને ત્રિ નામની સાથે ‘સુવાડર્વે ૦ રૂ-૧-૧૬' થી બહુવ્રીહિ સમાસ. આ સૂત્રની સહાયથી દ્વિ નામનો પૂર્વપ્રયોગ વગેરે કાર્ય થવાથી દ્વિત્રા: આવો પ્રયોગ થાય છે. (જુઓ પૂ.નં. રૂ-૧-૧૨) અર્થ - બે અથવા ત્રણ. કે શતે સમાકૃતે આ વિગ્રહમાં દ્વિ નામને શત નામની સાથે ‘સફ્હ્યા સમાહર્૦ રૂ-૧-૧૧' થી દ્વિનુ સમાસ. આ સૂત્રની સહાયથી દ્વિ નામનો પૂર્વ પ્રયોગ. દ્વિજ્ઞત નામને ‘ક્રિો: સમાહારાત્ ૨-૪૨૨' થી ી પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી દ્વિશતી આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - બસો. (૨૦૦) ૪ શ = આ વિગ્રહમાં નામને ટૂશન્ નામની સાથે ‘ ચાર્થે દ્વન્દ્વ:૦ ૩-૧-૧૧૭' થી દ્વન્દ્વ સમાસ. આ સૂત્રની સહાયથી હ્ર નામનો પૂર્વપ્રયોગ. ‘છાશ ૦ રૂ-૨-૧૧' થી નામના જ્ઞ ને ઞ આદેશાદિ કાર્ય થવાથી વિશ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - એક અને દશ (અગ્યાર). ||૧૬૩ ||
१५३
