________________
- હિતાયાયુિ ૩/૧/૧
ગાદિતાવાર ગણપાઠમાંના બહુવતિ સમાસમાં નિષ્પન્ન વાહિતાન વગેરે નામોમાં જે પ્રત્યકાન્ત નામનો વિકલ્પથી પૂર્વપ્રયોગ થાય છે. માહિતોગનિન અને નાના ટુન્તા વચ્ચે આ વિગ્રહમાં “પાગ્યાનેશ્વ રૂ-૧-૨૨' થી માહિતી અને નાત નામને અનુક્રમે શનિ અને રા નામની સાથે વિહિત બહુવહિ સમાસમાં આ સૂત્રની સહાયથી ન અને ટુન્ત નામનો પૂર્વ પ્રયોગ થવાથી સાહિતઃ અને તંગીતઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પ પક્ષમાં “: રૂ-૧-૨' ની સહાયથી જી પ્રત્યયાન્ત સાહિત અને નાત નામનો પૂર્વપ્રયોગ થવાથી માહિતીના અને નાતાઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. પૂર્વ સૂત્રથી તેમ જ આ સૂત્રથી જ્યાં જ્યાં વૈકલ્પિક રીતે જે પ્રત્યયાત્ત નામના પૂર્વ પ્રયોગનું વિધાન કરાયું છે, ત્યાં સર્વત્ર “T: રૂ-૧-૭૧૧ થી છે પ્રત્યયાન્ત નામના પૂર્વ પ્રયોગની નિત્ય પ્રાપ્તિ હતી. વિકલ્પ પક્ષમાં તેનો બાધ કરીને # પ્રત્યયાત નામથી ભિન્ન નામના પૂર્વ પ્રયોગનું વિધાન કરવા માટે પૂર્વ (૩-૧-૧૫૨) અને આ સૂત્રનો આરંભ છે. તેમજ વ્યકતિવાચક ન વગેરે નામના પૂર્વપ્રયોગનું પણ વિધાન કરવા માટે આ સૂત્રનો આરંભ છે. જાત્યાદિ વાચક તાદૃશ નામનો પૂર્વ પ્રયોગ તો સૂ.. ૩-૧-૧૫ર થી સિદ્ધ જ છે......ઈત્યાદિ સ્પષ્ટ છે. અર્થક્રમશઃ- અગ્નિની પૂજા કરનાર. ઉત્પન્ન દાંતવાલો. 9૫રૂપ
प्रहरणात् ३/१/१५४॥
પ્રહર (પ્રક્રિયતેડર) (મારવાનું સાધન) અથવાલા નામને જે પ્રત્યયાત્ત નામની સાથે વિહિત બહુવીહિ
9૪૨