________________
ol: રૂ.૧/૧૧/L
# પ્રત્યયાન્ત સર્વ (વિશેષણ અને વિશેષ્યવાચક) નામનો બહુવીહિ સમાસમાં પૂર્વનિપાત (પ્રયોગ) થાય છે. તઃ ટોડને આ વિગ્રહમાં “ઉજાગ્ય૦ રૂ-૧-૨૨ થી વિહિત બહુવતિ સમાસમાં તેમજ ટે ઋતમને આ વિગ્રહમાં “ઉદ્ધમુવાવયઃ રૂ-૧-૨રૂ' થી વિહિત બહુવ્રીહિ સમાસમાં અનુક્રમે વિશેષણવાચક વિશેષ્યવાચક છે. પ્રત્યયાન્ત વકૃત નામનો આ સૂત્રથી પૂર્વપ્રયોગ થવાથી ત: આવો પ્રયોગ થાય છે. વિશેષણવાચક 9 પ્રત્યયાત્ત નામનો પૂર્વપ્રયોગ “વિશેષ. ૦ રૂ--૧૧૦' થી સિદ્ધ હોવા છતાં તાદૃશ છે. પ્રત્યયાન્ત વિશેષ્યવાચક નામના પૂર્વ પ્રયોગ માટે આ સુત્રનો આરંભ છે. સૂત્રમાંના બહુવચનના નિર્દેશથી પ્રત્યયાત નામ માત્રનો બહુવીહિ સમાસમાં પૂર્વપ્રયોગ થાય છે. આ પ્રમાણે વ્યાપ્તિ જણાય છે. તેથી કૃતં ઝિયમને આ વિગ્રહમાં ઉપર જણાવ્યા મુજબ વિહિત બહુવતિ સમાસમાં “પ્રિય: ૩-૧-૧૧૭’ આ પર સૂત્રથી પણ પ્રિય નામનો પૂર્વ પ્રયોગ થતો નથી. પરંતુ આ સૂત્રની સહાયથી કૃત નામનો જ ( પ્રત્યયાત નામનો જ) પૂર્વ પ્રયોગ થાય છે. જેથી કૃતપ્રિય: આવો જ પ્રયોગ થાય છે... ઈત્યાદિ અન્યત્ર અનુસંધેય છે. |૧૧||
નાતિ જીત - સુરે નવા ૧/૧કરો -
જાતિવાચક નામને; કાલવાચક નામને અને સુવાદ્રિ ગણપાઠમાંના સુહ વગેરે નામને $ પ્રત્યયાત્ત નામની સાથે વિહિત બહુવ્રીહિ સમાસમાં જે પ્રત્યયાન્ત નામનો વિકલ્પ પૂર્વ પ્રયોગ થાય છે. શીરો (શાર) નઘો (નરમ) : નયા આ વિગ્રહમાં .
१४१
