________________
સૂત્ર :
અર્થ :
સૂત્ર
અર્થ :
વિવેચન :
૯૯
સૂત્રથી ચૉથો વ્યંજન પરમાં આવતાં પૂર્વના વ્ નો વ્ થવાથી ોન્ધા પ્રયોગ સિદ્ધ થયો.
સૂત્રનોસમાસ: ન શિઃ-શિટ (નઞ તત્પુ.) વિવેચન :
સૂત્ર અર્થ :
અહીં સૂત્રમાં ‘‘મ-ઘે’’ ન લખતાં તૃતીય ચતુર્થે લખ્યું છે,તે દરેક વર્ગનો ત્રીજો-ચોથો લેવા માટે કર્યું છે.
ઘોષે પ્રથમોડશિદ (૧-૩-૫૦)
ઘોષ વ્યંજન પરમાં આવતાં પૂર્વના શિક્ સિવાયના ઘુટ્નો પ્રથમ અક્ષર થાય છે.
,,
(૧) વાવપૂતા- વાવ્ + પૂતા ૨-૧-૭૭ ‘છુટતૃતીયઃ’’ થી વ્ નો ખ્ થવાથી વાન્ + પૂતા,૨-૧-૮૬ ‘‘વ-નઃ -ગમ્’ થી ગ્ નો [ થવાથી વાગ્ + પૂતા,અને આ સૂત્રથી પૂતાનો પ્ એ ઘોષ પરમાં આવતાં પૂર્વના ઘુટ્ એવા ગ્ નો પ્રથમ થયો. પયસ્તુ અહીં સુ એ અઘોષ છે,પણ શિત્ હોવાથી પૂર્વના સ્ ને ત્ આદેશ આ સૂત્રથી થતો નથી.
આ સૂત્ર ૨૭૩ જગ્યાએ લાગે. ૨૧ ૪ ૧૩ = ૨૭૩.
૨૧ શિદ્ સિવાયના ટ્ × ૧૩ અઘોષ= ૨૭૩. વિરામે વા (૧-૩-૫૧)
વિરામ પર આવતાં શિ સિવાયના ઘુટ્ નો પ્રથમ વિકલ્પે થાય છે. આ સૂત્ર ૨૧ જગ્યાએ લાગે. ૨૧ x વિરામ = (શિટ્ સિવાયના ઘુટ્) વા,વાન્ = વાર્ + સિ ૧-૪-૪૫ ‘ટ્વીર્ઘદ્યાર્ - વ્યસનાત્ સે :'' થી સિ નો લોપ થયો.તેથી વાદ્,૨-૧-૭૭ ‘‘ઘુસ્તૃતીયઃ'' થી ઘૂનો -વાગ્,૨-૧-૮૬ “ T-Sઃ Gઘ-નઃ ગમ્'' થી ગ્ નો ગ્ = વાગ્,અને આ સૂત્રથી વિરામ પરમાં આવતાં ગ્ નો ∞ વિકલ્પે થવાથી બે રૂપ થયા.
..
ન સન્ધિઃ (૧-૩-૫૨)
(૧-૨-૧ થી માંડીને ૧-૩-૬૫ સુધીના સૂત્રોમાં) કહેલી અને
"
