________________
पक्ख-चउमासि-वच्छर-जावज्जीवाणुगामिणो भणिया । સેવ-નર-તિથિ-વાર-ફાદvહેવો જોયા છે ૨૮૮ છે.
તે સંજવલનાદિક કષાય અનુક્રમે એક પક્ષ (પખવાડિયું), ચાર માસ, એક વર્ષ, અને જીવિતપર્યત ટકવાવાળા છે, અને દેવ, મનુષ્ય, તિર્યંચ અને નકરગતિને આપવાવાળા છે. ૨૮૮. चउसुवि गइसु सव्वे, नवरं देवाणु समहिओ लोहो । नेरइआणवि कोहों, माणो मणुयाण अहिअयरो ॥ २८९॥ માયા તિરિયાળદિયા, મેદુા-કાહાર-મુછ-મ-સજ્જા ! સમવેદિયા, મધુસ-તિરિ-મમ-નિયા ર૧૦ |
જો કે સર્વે ગતિમાં ચારે પ્રકારના કષાય તો હોય છે જ, તો પણ દેવતાઓને લોભ વિશેષ હોય છે, નારકીઓને ક્રોધ અને મનુષ્યોને માન અધિકાર હોય છે, તથા તિર્યંચને માયા અધિક હોય છે. તેમજ મનુષ્ય, તિર્યંચ, દેવ અને નારકીને ચાર સંજ્ઞા પૈકી મૈથુન, આહાર, પરિગ્રહ, અને ભય સંજ્ઞા અનુક્રમે અધિક હોય છે. ૨૮૯-૨૯૦. मित्तंपि कुणइ सत्तुं, पच्छइ अहियं हियपि परिहरइ । कजाकजं न मुणइ, कोवस्स पसंगओ पुरिसो ॥ २९१॥
કોપને વશ થયેલો પુરુષ મિત્રને શત્રુ લેખે છે, અહિત કરે છે, હિતનો પણ ત્યાગ કરે છે અને કાર્ય-અનાર્યને જાણતો નથી. ૨૯૧.
माला प्रकरण
