________________
પ્રવચન તેત્રીશમું : પ્રશ્નોત્તરી
· પ્રશ્ન ઃ નમો-લોએ સવ્વસાહૂણંથી કયા સાધુઓ લેવાના ?
ઉત્તર : સવ્વનો અર્થ સાર્વ-સર્વજ્ઞના સાધુઓ લેવાના.
પ્રશ્ન : વાસી ખાખરા ખવાય તો પાપડ અને ખીચીયા ન ચાલે ?
ઉત્તર : પાપડમાં ખાર હોવાથી બીજા દિવસે અભક્ષ્ય થાય છે. અને હવાઈ જાય છે, હવાનો ભેજ પકડાતો હોવાથી ન ખપે.
પ્રશ્ન : તાજાં પુષ્પ ન હોય તો પુષ્પપૂજા બંદ કરવી ?
ઉત્તર : આજે પુજા ડબ્બલ થઈ પણ વાસી ફૂલો થઈ ગયાં, પ્રતિમાજીને પણ ખાડા પડવા લાગ્યા, અતિરેક થવાથી ખાડા પડે છે, વાસક્ષેપમાં પણ ભેળસેળ. રોજેરોજ વાસક્ષેપ.. પૂર્વના કાળમાં આ ન હતું. મોટો તપ કરે તો જ વાસક્ષેપ નાખતા. કેસર-સુખડ-બરાસ દૂધ અને પાણી બધામાં ભેળસેળ. પહેલાંના કાળમાં પાતાલ કૂવા રહેતા. સ્પેશિયલ પાણી રહેતું. મુંબઈમાં આ સગવડ નથી. પાણી વાસી બધું જ વાસી.
ગૃહસ્થ માર્બલ ન વાપરે. દેવપથ્થર કહેવાય. તમે માર્બલને સંડાસ સુધી પહોંચાડ્યો. દેરાસર મોંઘાં થઈ ગયાં. માર્બલ વાપરવાથી પરિસ્થિતિ ન સુધરે તેમ કહેવાય છે. કેશરમાં પ્રાણીઓનાં લોહી મેળવે છે. તેવા સમાચાર મળે છે. શુદ્ધ મેળવીને વાપરવું. વિલેપનપૂજા ચંદનની હતી. બરાસની નહિ. હવે બરાસ આવી ગયું. સાપ ચાલ્યો ગયો, લીસોટા રહી ગયા.
વરખ બનાવવામાં રેડીબુકને અંદર તૈયાર કરીને કહે છે, શીશા નામની ધાતુ હવે વરખમાં વપરાવા લાગી છે. ખેંચાય તે વરખ ખોટો સમજવો. સોનાના વરખમાં ભેળસેળ નથી. ચાંદીના વરખમાં છે. ફૂલો બે પ્રકારનાં છે. જૂઈનાં ફૂલો ઊતર્યા પછી છ કલાકે ખીલે છે, આ ફૂલોને વાસી ન કહેવાય. સુગંધ સારી હોય અને ચીમળાઈ ગયેલાં ન હોય તો ચાલે. સુરભિ અખંડ કુસુમ ગ્રહી.
દહીંમાં સુવાસ હોય તો દહીં સારૂં, દુર્ગંધ નીકળે તો ખરાબ. તે રીતે પુષ્પો માટે સમજવું. સારાં પુષ્પો ન મળે તો ચોખાની કુસુમાંજલિ કરવી. જાસુદ ન ચાલે. કાળી કલકત્તાવાળી દેવીને લોહીના વર્ણવાળું ફૂલ ચઢે છે. પણ કીડીઓ ઘણી થાય છે. પહેલાં વરઘોડામાં લાડુ રહેતા. મંગલિક કામ કરતાં ભિખારી આશિષ · આપતા. હવે તમારી ગાડીઓમાં ફટાકડા થઈ ગયા. શાપ મળે. જેવું આપો તેવું પામો. ધર્મને વચ્ચે રાખ્યા વિના તમારો સંસાર પણ ટકે નહિ.
પ્રશ્ન : મેડિકલ વિગેરેના ધંધા ન કરાય તો કેવા કરવા ?
ઉત્તર : પહેલો ધંધો પાપ વગરનું રજોહરણ. તેનાથી પાપ વિનાનું રળવાનું, એવું રળાય કે બીજા ભવમાં સાથે આવે. ઉપમિતિમાં સાધુને જ્ઞાનધના બિરૂદ આપ્યું છે. જ્ઞાન-દર્શન-ચારિત્રનો ધંધો કરે. શ્રાવકસદ્ગૃહસ્થ-સજ્જનને પૈસાની જરૂર પડે જ. પણ કેવો પૈસો જોઈએ ? અનીતિ, હિંસા, કોઈના પણ નિઃસાસા ન જોઈએ. જૈનો ગમે તેવા ધંધા ન કરે. ખેતરના ધંધા પણ ન કરાય. એક જીવની ખાતર કેટલા જીવોનો કચ્ચરઘાણ વાળવાનો ? આ કાળમાં તો માછલાના ધંધા કરનાર જૈનો છે. હિંસાવાળો ધંધો તો ન જ કરાય. સુખ-શાંતિ અલોપ થઈ જાય. પ્લાસ્ટિકના ધંધા કરવાથી કોથળીઓ માછલાં ગળી જાય, તેને રોગ થાય અને મરી જાય છે.
સાધુના હાથે સોય પણ ખોવાય તો ૧૦ ઉપવાસનો દંડ છેદગ્રંથમાં છે. પહેલો ધંધો સોનાચાંદી. બીજો કાપડ, ત્રીજો કરિયાણું. આ બાપના હાથવાગ ધંધા હતા. હવા એ જ દવા, રૂપિયો આવશે પણ આરોગ્ય તત્ત્વય કરી
'-૫