________________
વિલેપાર્લા ઇસ્ટ વિભૂષણ શ્રી. ચિંતામણી પાર્શ્વનાથાય નમઃ પ્રખર પ્રવચનકાર, મધુરભાષી પરમ પૂજ્ય પંન્યાસજી શ્રી હેમરત્નવિજયજી ગણિવરનાં પ્રવચનો....
પ્રવચન પ્રથમ મંગલ ભગવાન વીરો, મંગલ ગૌતમપ્રભુ
મંગલ સ્થૂલભદ્રાધાઃ જેનો ધડસ્તુ મંગલ. અનંત ઉપકારી શાસ્ત્રકાર ભગવંત ફરમાવે છે કે, અનંતી વાર આ જીવે જન્મમરણ કર્યા, કોઈપણ જીંદગી સારામાં સારી પસાર કરી નથી, બધી જીંદગી ફેલ ગઈ છે. પરંતુ આ જન્મને બહુ સરસ રીતે પસાર કરવાની તક હવે મળી છે. આ શ્લોકમાં ચાર મંગલ કહ્યા છે. આ મંગલિક શ્લોક છે.
જૈન શાસન જયવંતું છે. તે શાસનમાં અનંતા મોક્ષે સીધાવ્યા છે. તીર્થંકર મહાવીર, ગણધર ગૌતમ અને મુનિશ્રી સ્થૂલિભદ્ર આ ત્રણને જ કેમ લીધા? શું બીજા અનંત તીર્થકરો મંગલરૂપે નથી?
(૧) પરમાત્મા મહાવીર પ્રભુને એટલા માટે લીધા કે, તેમના જીવનમાં ઘણા અપડાઉન્સ આવ્યા કર્મના નટરૂપે એ નાચ્યા.
મહાવીરનો જીવ ઠેઠ સાતમી નારકે પણ પહોંચ્યો, ચોથી નરકે પણ ગયો અને તિર્યંચમાં સિંહ તરીકે પણ ઉત્પન્ન થયો.
પણ અંતે જબરજસ્ત પુરૂષાર્થ કરી, કર્મની સામે જંગ પણ રમી સર્વોચ્ચ પરમેષ્ઠિના સ્થાન ઉપર અને છેવટે સમવસરણના ત્રણ ગઢ ઉપર પણ બિરાજમાન થયા. ક્યાં સાતમી નરક અને ક્યાં સર્વોચ્ચ તીર્થકરનું ઉત્તમ સ્થાન... મંગલ તરીકે મહાવીરપ્રભુને લીધા.
(૨) મંગલ ગૌતમપ્રભુઃ અહંકારની ટોચ ઉપર રહેનારો, પોતાને સર્વજ્ઞ માનનારો, ભગવાન મહાવીરને હરાવવાની ઈચ્છાવાળો એ જ ઇન્દ્રભૂતિ બ્રાહ્મણ, પ્રભુવીરને પામીને પરમ વિનયી, પરમ નમ્રતાના શિખરને સર કરીને પ્રભુ વીરના પ્રથમ-ગણધર ગૌતમ બન્યા....
(૩) મંગલ સ્થૂલભદ્રાધા - વાસનાનો પરમ ગુલામ, પરમકામી, ૧૨ વર્ષ સુધી સતત કોશા વેશ્યાને ત્યાં રહેનારા એ જ સ્થૂલભદ્રને કામવિજેતાનું બિરૂદ મળ્યું. સંયમ લઈને કોશાને ત્યાં ચાતુર્માસ કર્યું, પ્રણીત ભોજન જમ્યા પરંતુ અદ્ભૂત કામ કર્યું, કામના ઘરમાં રહીને કામનું જ ખૂન કર્યું.
(૪) જૈન ધર્મોડસ્તુ મંગલ - ઉપરના ત્રણ ત્યારે જ મંગલરૂપ બની શક્યા કે જયારે એમનામાં જૈનધર્મ પ્રગટ થયો. ચિનોક્તધર્મમાં એવી તાકાત છે કે, જે દાનવને માનવ બનાવે.
છ છ જીવોની હત્યા કરનારો અર્જુન માળી જો મોક્ષને વર્યો હોય તો તે જૈનધર્મના કારણે જ. આ ધર્મ જ મંગલરૂપ છે.
માટે મહાવીર તિન્ના-તારયાણું બન્યા. અહંકારી ગૌતમ પરમવિનયી બન્યા અને સ્થૂલભદ્ર કામવિજેતા બન્યા. આ ત્રણેના મંગલના પાયામાં જૈનધર્મ જ મુખ્ય કારણ છે. ધર્મ મંગલ છે તેનું કારણ સામાયિક, પ્રતિક્રમણ, પૂજા આ બધું જ મંગલરૂપ છે.
લોકો કમારી કન્યા સામી મળે તો મંગલરૂપ માને છે. પણ સાધુ સામા મળે તો અપશુકન માને. ને ? પણ સાધુ તો અત્યંત મંગલરૂપ છે. સાધુને અમંગલ માનો તો ઊંધું થઈ જાય, બિલાડી આડી ઉતરે તો પાછા વળી જાઓને ! ડોક્ટર ભગવાનને ન માને પણ બિલાડી આડી ઉતરે તો માને. ગાય ‘મળે તો અતિ મંગલ માને. ખાસ તો અંદરથી પેદા થતો જે શુભભાવ તે જ મંગલ છે.
તત્ત્વીય કા કા : 1