________________
૭૪
શકશે નહિ. અને ત્યારે તેની હાલત એક ભટકતા મુસાફર જેવી થઈ જશે. માટે હું યાત્રી છું, એવો સતત ખ્યાલ રાખવાની જરૂર છે. આજનો આ મંગલમય દિવસ પ્રથમ સંગમના રૂપમાં આપણને એક મધુર સંદેશ આપે છે કે, ભલા તું યાત્રી છે.
બીજો સંગમ... શત્રુંજ્ય તીર્થની યાત્રા
કલિકાલમાં પવિત્રમાં પવિત્ર જો કોઈ પણ હોય તો તે શત્રુજ્ય તીર્થ છે. આજના દિવસે હજારો લોકો એ તીર્થમાં જશે અને હૃદયપૂર્વક આદીશ્વરદાદાને ભેટીને ઘણી ઘણી ખુશી અનુભવશે. આ બીજો સંગમ શત્રુંજયની યાત્રા.
ત્રીજો સંગમ... કલિકાલ સર્વજ્ઞ શ્રી હેમચંદ્રાચાર્યજીનો જન્મ દિવસ
તેઓશ્રીની જીવનકહાણી ઘણી જ સુંદર છે. તેઓશ્રીનાં જીવનમાં ડોકિયું કરીએ, તેનાથી આપણને પણ અનેક શુભ આદર્શો મળે છે. આ રીતે આજના દિવસે ત્રિવેણી સંગમ હોવાથી - આજનો દિવસ ખૂબ જ પવિત્ર અને મંગલકારી છે. ચાર ચાર મહિના ક્યાં પસાર થઈ ગયા તે ખબર ન પડી. અરે, આ રીતે સમસ્ત જીવન પણ પૂરું થઈ જશે. શાંત ચિત્તે એકાંતની પળોમાં આંતર નિરિક્ષણ કરવાની જરૂર છે. આપણે આપણા જીવનમાં શું મેળવ્યું? ધન દોલત મેળવીને પણ યાદ. રાખવું કે, આ બધું છોડીને જવાનું જ છે. માટે જીવનને હરિયાળું અને નવપલ્લવિત રાખવા ધર્મની સાધનામાં લાગી જઈએ એ જ આજના દિવસનો ઉપદેશ છે.
ચૈત્ય પરિપાટી અંગે વક્તવ્ય
આજના મંગલમય દિવસની સોનેરી ઉષા આત્માને કોઈ દિવ્ય પ્રકાશ અર્પી જાય છે. અહીં આવેલ સંઘનાં દરેક ભાઈ બહેનોનાં અંતરમાં અનેરો હર્ષ છે કે, અમે ચાલતાં ચાલતાં શ્રી જિનેશ્વરના દર્શન કરવા આવ્યાં છીએ. પરમાત્માના દર્શન કરી મનમયૂર નાચી ઊઠ્યો. આમ તો સવારે ઊઠીને હંમેશાં મંદિરમાં આવી દર્શન પૂજા કરીએ છીએ, પરંતુ આજનું દર્શન પૂજન કોઈ અલૌકિક ભાવોલ્લાસ સાથેનું હશે, કારણ કે, આજે ચાલી ચાલીને શ્રમિત બન્યા, અને ત્યારબાદ પરમાત્માના પુનીત દર્શન પામ્યા, ત્યારે અંતરમાંથી શબ્દો સરી પડે છે કે, વાહ ! પ્રભુ વાહ! આજે તારાં દર્શનથી મારાં નયનો ધન્ય બન્યાં, તારી સ્તુતિથી મારી જીલ્ડા પવિત્ર બની. તારાં દર્શન માટે ચાલીને આવતાં ચરણ ધન્ય બન્યાં.
આજે આપણે ચૈત્ય પરિપાટિ લઈને આવ્યાં છીએ, કારણ કે, પર્વાધિરાજ મહાપર્વના પ્રથમ દિવસનાં પાંચ કર્તવ્યનું પાંચમું ચૈત્યપરિપાટી કર્તવ્ય બાર મહિનામાં અવશ્ય કરવાનું હોય છે. આ કર્તવ્ય પરમાત્માના અનંત અનંત ઉપકારો પ્રત્યે કૃતજ્ઞતા દર્શાવનારું છે. આ વિશ્વમાં સર્વોચ્ચ તત્ત્વ કોઈપણ હોય તો એક પરમાત્મા છે. હીરા - માણેક - મોતી – ઝવેરાત - ભાગ - બગીચા - બંગલા જે જે કિંમતી વસ્તુઓ છે. તેની કિંમત જીવને આભારી છે. શરીરમાંથી જો જીવ નીકળી જાય તો ભોગ્ય સામગ્રીની કોઈ જ કિંમત નથી. ભોગ જડ છે, ભોગવનાર ચેતન છે. કિંમત ચેતનની છે. પણ અફસોસની વાત એ છે કે, જડના સંગે જીવની કિંમત ઘટી રહી છે.