________________
૧૧૪
ભગવાનની દાઢાનું જ પ્રક્ષાલ જલ તેને છાંટે ત્યારે શાંત થાય. નાનાને શાંત કરી શકાય, મોટાને કોણ કરે? દાઢાઓ પુદ્ગલ હોવા છતાં તેની તાકાત ઘણી છે.
સાતમું કર્તવ્ય રાત્રિજાગરણ
કલ્પસૂત્ર અને બારસાસૂત્ર બંને મહાનગ્રંથ છે. આગમ ઘેર આવે ને જાગરણ કરે. આગમની ભક્તિ કરવી. મહાપુરૂષોનાં ગીતો ગાઈને ભક્તિ કરવી. ડિસ્કોડાન્સ અને રાત્રિભોજન થવું ન જોઈએ. અર્ધો કલાક બધાં ભેગાં બેસો, મળો, એકબીજાને વાતો પૂછો, ધર્મમાં સહાય કરો, તો ઘર પણ સંસ્કારી બને, બાળકોને સંસ્કાર આપો, માજીને પણ સુંદર વાતો કરીને રાજી રાખો.
આઠમું કર્તવ્ય કૃતભક્તિ
જ્ઞાન એ દીવો છે, પ્રકાશ છે. જ્ઞાન વિના અંધારું છે, અંધારામાં ભટકાઈ જવાય, દિશા ભૂલાય. જ્ઞાન એ વિવેક છે. પૈસો એ ઠોકરે ચઢાવશે, પણ જ્ઞાનનો પ્રકાશ એ વિવેક આપે છે. , અજ્ઞાની વ્યાખ્યાનમાં નહિ બેસે, મિત્રને લઈને હોટલમાં જશે.
મનુષ્યજન્મમાં આવ્યો હતો યોગની સાધના કરવા, પણ પડ્યો ભોગમાં, આવ્યો હતો આત્મોદ્ધાર કરવા પણ લપટાઈ ગયો પુદગલમાં, જ્ઞાન વિના ભૂલો પડ્યો. પઢમં નાણું તઓ દયા. સાપને દોરડું માને અજ્ઞાની આત્મા વિષયોને સુંવાળા માની પકડી લે છે. જ્ઞાની છોડાવે છે પણ તે માનતો નથી. વિષયો એ વિષનાગ જેવા છે. મરવાની તૈયારીવાળી કીડીને પાંખ આવે છે. જેટલી સામગ્રી વધે તેટલી તમને મારનારી જ છે.
મજજત્યા કિલાણાને, વિષ્ઠાયામિ શૂકરઃ શાની નિમતિ જ્ઞાને, મરાલ ઈવ માનસે.
' શાનસાર - Oા કલાક તો શ્રુતજ્ઞાનની આરાધના કરવી જ જોઈએ. સા વિદ્યા યા વિમુક્તયે તે જ જ્ઞાન ભણવું જે મુક્તિ માટે થાય. શ્રુતજ્ઞાનની ભક્તિ કરો, ભણતાને સહાય કરો. ઘેર ઘેર પાઠશાળા કરો, ધર્મની ચર્ચા કરો. ભગવાન ઘરમાં આવે તો આશાતના થાય, અને નટનટીઓનાં ચિત્રો આવે તો આરાધના થાય? ધાર્મિક ઉપકરણો આવે તો ન ગમે. તમારા ઘરમાં ચિત્રો કેવાં? વહોરવા આવતાં વિચાર થાય. અમે સ્થૂલિભદ્રના અવતાર નથી. શ્રુતજ્ઞાનનો પ્રેમ તમને નથી, ચરવળાની જરૂર તો સંવત્સરીએ જ પડે ને ? સાધુની પાસે આવીને કટાસણાં માગે. મુહપત્તિ માગે. શ્રાવકોને નવકાર માંડ આવડે. ઓછામાં ઓછું સામાયિક લેતાં પારતાં, ચૈત્યવંદન કરતાં તો આવડવું જોઈએ ને? કર્મગ્રંથનાં વર્ણન બંધ રાખવાં પડે છે. ભગવાનની ભક્તિ શ્રુતજ્ઞાન શીખવાડે છે. કેવલજ્ઞાન કરતાં પણ શ્રુતજ્ઞાન ચઢિયાતું કહેલ છે. શ્રુતજ્ઞાન બોલતું છે, ધોરી નસ જેવું છે. કાગળ પર જ ભેળ ખાય, ફટાકડા ફોડી કાગળ બાળી દો છો, એંઠા મોંએ બોલો, સંડાસમાં જ્ઞાન - ઘડિયાળ લઈને જાઓ, આશાતનાનો પાર નથી, આરાધનાનું નામ નથી. જેણે શ્રુતજ્ઞાનની ભક્તિ કરી નથી તે પાગલ જેવા છે.
વિદ્યાર્થીને શિક્ષકે કહ્યું, માયહેડ એટલે મારું માથું, શીખ. વિદ્યાર્થીએ ગોખ્યું. શિક્ષકે કહ્યું, બોલ. પેલો બોલ્યો, શિક્ષકનું માથું. ઘેર ગયો. પપ્પાએ કહ્યું, મારું માથું તો પપ્પાનું માથું ગોખ્યું,