________________
ભલભલભજીભ જ
જ છછછછછછછછ – એટલે માત્ર ભિક્ષાવૃત્તિ મોક્ષમાર્ગ નથી જ, એ તો સ્પષ્ટ જ છે. '
બીજી વાત એ કે ભિક્ષાવૃત્તિ સારી જ છે, એવું એકાન્ત ન કહેવાય. શ્રી અષ્ટક પ્રકરણમાં ત્રણ પ્રકારની ભિક્ષાવૃત્તિ બતાવેલી છે.
(૧) સર્વસંપન્કરી (૨) પૌરુષદની (૩) વૃત્તિ આનું ટુંકાણમાં વર્ણન જોઈએ यतिानादियुक्तो यो गुर्वाज्ञायां व्यवस्थितः । सदाऽनारम्भिणस्तस्य सर्वसंपत्करी मता ।
જે સંયમયોગોમાં યત્નવાળો હોય, ધ્યાનાદિવાળો હોય, ગુરુની આજ્ઞામાં કે. ૪ સારી રીતે રહેલો હોય એટલે કે ગુરુપરત– હોય, કોઈપણ પ્રકારનો આરંભ = $ છે હિંસા ક્યારેય ન કરનારો હોય તેવા સાધુને સર્વસંપન્કરી ભિક્ષા હોય.
वृद्धाद्यर्थमसङ्गस्य भ्रमरोपमयाऽटतः । गृहिदेहोपकाराय विहितेति शुभाशयात् ।
ગોચરી વહોરવા જાય ત્યારે સારી સારી વસ્તુઓમાં જેને આસકિત ન થાય, છે માત્ર સ્વાર્થ માટે નહિ પણ ગચ્છમાં રહેલા વૃદ્ધ-ગ્લાન-બાલ વગેરેની ભક્તિ- વૈયાવચ્ચના નિમિત્તે જે ગોચરી જાય, એમાંય એક જગ્યાએથી જ બધું ઉપાડી ન ! 3. લે પણ ભ્રમરની જેમ ઘરે-ઘરે જે ભિક્ષા માટે ફરે અને થોડું-થોડું લે તથા 3 છે “સંસારમાં ખૂપેલા ગૃહસ્થો સાધુ દાન દ્વારા ધર્મ કરે – સંસાર તરે અને મારું શરીર છે છે પણ મોક્ષ સાધના માટે અનુકુળ બને...” આમ ગૃહસ્થો ઉપર અને સ્વદેહ ઉપર
ઉપકાર કરવાના શુભ આશયથી જે ગોચરીચર્યા કરતો હોય, આવા સાધુની છે છે. ભિક્ષા સર્વસંપન્કરી ભિક્ષા બને.
प्रव्रज्यां प्रतिपन्नो यस्तद् विरोधेन वर्तते । असदारंभिणस्तस्य पौरुषनीति कीर्तिता । દીક્ષા સ્વીકાર્યા બાદ જે દીક્ષાથી વિરુદ્ધ વર્તન કરે, અસત્ (મલિન) આરંભવાળા એવા તેની ભિક્ષાચર્યા એ પૌરુષદની ભિક્ષા કહેવાય. - धर्मलाघवकृन्मूढो भिक्षयोदरपूरणं । .
करोति दैन्यात्पीनांग: पौरुषं हन्ति केवलम् ।
ધર્મની લઘુતા કરનારો, મુઢ, તગડા શરીરવાળો આ સાધુ ભિક્ષા વડે પેટ ભરે છે, અને માત્ર પોતાના (તારા) પુરુષાર્થને હણે છે.
(૩૫૦ ગાથાનું સ્તવન ૦ (૮૫)