________________
બન્ની
භගනn
හයකකයක
ભૂતકાળમાં વાડાનો -કુંડીનો ઉપયોગ ન હતો. આજે વાડાદિનો ઉપયોગ ક૨વો પડે છે, શું એ દોષ છે ?
ભૂતકાળમાં નિર્દોષ - અસંસક્ત વસતિમાં રહેવાનું થતું, આજે દોષિત - સંસક્ત વસતિમાં રહેવાનું થાય છે, એ દોષ છે ?
ભૂતકાળમાં કંદોરો-ત૨૫ણી-દોરો વગેરેનો વપરાશ ન હતો, આજે એ બધાનો વપરાશ છે, શું એ દોષ છે ?
ભૂતકાળમાં એકાસણાદિની આરાધના જઘન્યથી હતી, આજે નવકારશી વગેરે કરાય છે. શું એ દોષ છે ?
ભૂતકાળમાં સાધુઓ જ ઉપધિ ઉંચકતા, આજે માણસો - સાઈકલો રાખવામાં આવે છે, શું એ દોષ છે ?
ભૂતકાળમાં અન્નપ્રાન્ત આહાર વપરાતો, આજે પ્રણીત ભોજન વપરાય છે, શું એ દોષ છે ?
ચોક્કસ,
વ્યવહારનયથી આ બધું દોષરૂપ કહેવાય, સંયમવિપરીત ગણાય અને એટલે એની ઉપેક્ષા કરવાની તો વાત પણ ન કરાય. પણ પરમાર્થ શું ? વાસ્તવિક રીતે દોષ શું ?
પરમાર્થ એ કે ‘શક્તિનિગ્રહન' એ દોષ! પછી એ નિગૂહન રાગથી કે દ્વેષથી કે પ્રમાદાદિથી પ્રેરિત પણ હોય, પણ એ હોય તો જ દોષ ! એ ન હોય તો
દોષ નહિ.
ઉપરની તમામ બાબતો અને એવી હજારો બાબતો દોષ ગણાય, જો એ શક્તિનિગૂહનથી થઈ હોય તો! જો એ શક્તિનિગૂહન વિના થઈ હોય તો એ દોષ નથી જ, એ અપવાદ છે.
પુસ્તકાદિ વિના જ્ઞાન પ્રાપ્તિ અશકય બને, અને માટે નાછુટકે પુસ્તકાદિનો ઉપયોગ કરે, છપાવે-મંગાવે-ભંડાર બનાવે તો એ દોષ નથી જ. પણ નકામા પુસ્તકો છપાવવા, મમત્વથી પુસ્તકો ભેગા ક૨વા, યશકીર્તિ માટે પુસ્તકો છપાવવા એ ચોક્કસ દોષ !
નિર્દોષ સ્થંડિલ ભૂમિ દૂર સુધી પણ ન મળવાદિ કારણોસર વાડાનો ઉપયોગ કરે, તો દોષ નથી. પણ દૂર જવાના કંટાળાદિને કારણે વાડા વાપરે તો ચોક્કસ દોષ !
યોગ્ય વસતિ ન મળવાથી સંસક્ત - સદોષ વસતિમાં રહે તો દોષ નથી. ૩૫૦ ગાથાનું સ્તવન (૪૮)
GOOG
398)
