________________
D
એમ
વિહાર લાંબો હોય, મોડો વિહાર કરવામાં ખૂબ પિત્ત થઈ જવાની સંભાવના હોય, એટલે અંધારામાં વિહાર એ પ્રથમ પ્રકાર ! (એમ એવા બીજા પણ પુષ્ટ કારણો વિચારી લેવા.)
વિહાર વધુ લાંબો ન હોય, તડકો સહન કરવો પડે પણ ‘એનાથી ખૂબ એવી કોઈ જ તકલીફ ન હોય છતાં પણ અંધારામાં વિહાર
-
-
GOOD
પિત્ત થઈ જાય'
એ બીજો પ્રકાર !
વિહાર નાનો, તડકો કે પિત્ત સહન કરવાનો અવસર જ ન આવે એવી પરિસ્થિતિ, છતાં અંધારામાં વિહાર ! એ ત્રીજો પ્રકાર !
એમ
-
- તાવ-પુષ્કળ થાક વગેરે ગાઢ કારણે પ્રતિક્રમણ બેઠા બેઠા કે ક્યારેક સુતા સુતા પણ કરવું પડે એ પ્રથમ પ્રકાર !
-
જરાક માથું દુઃખે, જરાક થાક લાગે એટલે પ્રતિક્રમણ બેઠા બેઠા કરવું એ બીજો પ્રકાર !
- ન દુઃખાવો, ન થાક....છતાં પ્રતિક્રમણ બેઠા બેઠા કરવું તે ત્રીજો પ્રકાર ! આવું દરેક બાબતોમાં સમજી લેવું.
જેઓ સુખશીલ છે, ઈન્દ્રિય લંપટ છે, ક્રિયામાં અરૂચિવાળા છે...તેઓ મોટા ભાગે બીજો અને ત્રીજો પ્રકાર જ અપનાવતા હોય છે. ‘એ શુદ્ઘમાર્ગ નથી જ' એ સ્પષ્ટ છે. પણ આ જીવો એક તો સ્વયં આ રીતે નીચે ઉતરે, મોક્ષમાર્ગથી નીચે પડે અને બીજાઓને પણ તેઓ મોક્ષમાર્ગથી નીચે પાડે. દરેક બાબતમાં કંઈપણ નાનું કારણ ઉભું કરી, “આવા આવા કારણો આવી પડે. ત્યારે તો દોષ સેવાય, એ અપવાદ છે, એમાં કોઈ દોષ નથી.” એમ ખોટા આલંબનો દેખાડી ભોળા જીવોને પાડે.
બિચારા ભોળા જીવો ! આમ પણ અનાદિકાળના કુસંસ્કારો તો હોય જ, એમાં વળી આવા લોકો સામેથી એમને દોષ સેવવાની રજા આપે, એ દોષસેવનને શાસ્ત્રાનુસારી ગણાવે. પછી તો બાકી શું રહે ? આ તો વાંદરાને દારૂ પાયા જેવું થાય.. અને એ ભોળા જીવો ઉત્સર્ગ માર્ગ તો છોડે જ, ઉપ૨ દર્શાવેલા ત્રણ પ્રકારમાંથી પ્રથમ પ્રકાર પણ છોડે અને બીજા - ત્રીજા પ્રકારનો ભોગ બને.
શિષ્ય : પણ કોઈ એમને કહેનાર ન મળે ? કે આ તમે ખોટું કરો છો ? ૩૫૦ ગાથાનું સ્તવન (૧૬)
DOORROROOR)