________________
Repલ છmલwe
છબીજ
– 80%90%) – इयं तु ज्ञानयोगेन भावसारस्तुतिस्तवैः पूजादिभिः सुचारित्रचर्यया पालिता भवेत् । જિનાજ્ઞાનું પાલન એ જ ભક્તિ ! આ આજ્ઞાપાલન જ્ઞાનયોગથી, ભાવપ્રધાન સ્તુતિ-સ્તવનોથી, દ્રવ્યપૂજાદિથી અને સુચારિત્રના પાલનથી થાય છે....અર્થાતુ ચારિત્રપાલન એ પણ ભક્તિ છે. * ત્યાં આગળ કહ્યું છે કે –
आराधितोडस्त्वसौ भावस्तवेन व्रतचर्यया । तस्य पूजादिना द्रव्यस्तवेन तु सरागिणा ।
ચારિત્રપાલન ભાવસ્તવ છે, એનાથી પ્રભુની આરાધના થાય. જ્યારે તેની પૂજાદિ એ દ્રવ્યસ્તવ છે, રાગવાળા અનુષ્ઠાનો છે, તેનાથી પણ એની આરાધના છે થાય.
આમાં ભાવસ્તવ મુખ્ય છે, દ્રવ્યસ્તવ તો જ સાચું જો એ ભાવસ્તવને જન્મ આપે.....એટલે ભાવસ્તવની ઉપેક્ષાવાળા, દ્રવ્યસ્તવમાં સર્વસ્વ સમજનારાઓ છે છેહકીકતમાં પ્રભુભક્ત જ નથી, તો પછી એમને ભક્તિનો લાભ મળે જ શી રીતે ? છે છે. (૨) હમણા જ વાત કરી, તેમ પૂજા – સ્તુતિસ્તવનો એ બધું પણ સાચી છે. ૨ ભક્તિ રૂપ ત્યારે જ બને કે જેમાં સર્વવિરતિની ઝંખના હોય, હૃદયની સચ્ચાઈ ? છે. હોય, ગુણાનુરાગ હોય, પોતાના દોષોનો એકરાર હોય..... દંભ-કપટથી છે
ભરેલા પૂજાદિ સાચી ભક્તિ બનતા જ નથી. . (૩) રહી વાત ભગવાન કરુણાશાલી, અનંતશક્તિશાલી હોવાની ! એ છે છે. એવા છે, એની ના નથી. પણ એનો અર્થ તું કંઈ જુદો જ સમજે છે. ભગવાન છે છે જો ગમે તેવાને પણ તારી દેવાની શક્તિ ધરાવતા હોત, તો આજે એકેય જીવ છે
સંસારમાં બાકી જ ન હોત, સર્વજીવની કરુણાને ધારણ કરતા પ્રભુએ તમામે છે તમામને મોક્ષે પહોંચાડી જ દીધા હોત !
પણ આવું બન્યું નથી કે બનવાનું નથી. એનો અર્થ એ કે પ્રભુની અનંતશક્તિનો અર્થ તું જે સમજે છે, એ નથી. એ ધારે એને મોશે પહોંચાડી દે એ વાત તું ભૂલી જા. - હા ! કવિઓ ભક્તિસભર ભાષામાં પ્રભુને ખૂબ મહાન વર્ણવે, તો એ અસત્યામૃષા ભાષા રૂપ બની રહે છે, નહિ કે સત્યભાષા ! તાત્વિકભાષાને બદલે જો લૌકિકભાષામાં કહેવું હોય તો એમ કહેવાય કે
-૩૫૦ ગાથાનું સ્તવન ૦ (૧૦૦)