________________
હૈયા ચીરતા કડવા વચનો જે નિર્દય ઉચ્ચારે, કમરાજ જીભ છિનવી તેની, સ્થાવરમાં પહોંચાડે, ધન. ૭૪
તો એક જ નાનકડી ભુલને કારણે ઢગલાબંધ સંયમીઓ આધાકર્મીદોષથી દૂષિત બને.
(૫૪)શાસ્ત્રકારોએ આધાકર્મને અધઃકર્મશબ્દથી પણ ઓળખ્યું છે અને કહ્યું છે કે જે ભોજન સાધુને નરકાદિ અધોગતિમાં લઈ જાય, તે અધઃકર્મ.
એટલે આધાકર્મીની બાબતમાં નિષ્ઠુરતા તો ન જ ચાલે પણ ઉપેક્ષા-પ્રમાદ પણ બિલકુલ ચાલી ન શકે.
(જ) મોટા રસોડાઓમાં એકાદ સાધુ-સાધ્વી માટે ય જો આધાકર્મી બને તો ત્યાંજ વહોરનારા તમામ સાધુ-સાધ્વીઓને (નિર્દોષ વહોરે તોય) આધાકર્મીનો દોષ લાગે. દા.ત. છ'રી પાલિત સંઘનું રસોડું, ઉપધાનનું રસોડું, તપોવનાદિ તીર્થસ્થાનોના રસોડા... આ ર બધામાં ઘણા લોકો માટે ગોચરી બનતી હોવાથી એ બીજી બધી ગોચરી નિર્દોષ હોય તોય ત્યાં કોઈ સાધુ-સાધ્વી પોતાના માટે ઉકાળો વગેરે કંઈપણ કરાવે તો આખુ રસોડું તે દિવસ માટે આધાકર્મી ગણાય. રોજેરોજ કરાવે તો રોજેરોજ આધાકર્મી ગણાય. અને ત્યાંથી જ ૨૫-૫૦ મહાસંયમીઓ પણ વહોરતા હોય તો એ બધા આધાકર્માદિ દોષના ભાગીદાર બને.
આવા પ્રસંગે જો આધાકર્મી કરાવવું જ પડે તો સ્ટાફના માણસોનું પોતાનું જુદું ઘ૨-૨સોડું હોય, ત્યાં એમના ઘરે આધાકર્મી કરાવવું વધુ ઉચિત છે. એ માણસો ગરીબ હોય તો શ્રાવક પાસે પૈસા અપાવડાવી શકાય પણ આખા ય રસોડાને ભ્રષ્ટ કરવું ઉચિત જણાતું નથી.
(ઝ) જે ઘરમાં રોજ ચાર-પાંચ લુખી રોટલી ખવાતી જ હોય અને એટલે રોજ ચાર પાંચ લુખી રાખતા જ હોય, એવા ઘરમાં સાધુએ લુખી રોટલી રાખવાનું કહ્યું હોય તો તેઓ ચાર પાંચને બદલે હવે ૧૦-૧૨ લુખી રોટલી રાખશે. હવે અહીં ચાર પાંચ રોટલી પોતાના માટે અને ચાર પાંચ સાધુઓ માટે... એમ હોવાથી કોઈકને એમ લાગે કે આમાં મિશ્રદોષ છે. પણ પૂર્વે જ જણાવી દીધું કે જેમ દાળ-શાક એક જ સાથે બધાના ભેગા બની જાય છે. એમ બધી રોટલી એકજ સાથે ઉતરતી નથી. એટલે દરેક રોટલી માટે જુદી જુદી જ ગણતરી માંડવી પડે.
હવે આ ૧૦ રોટલીમાંથી કઈ પાંચ સાધુને આપવી અને કઈ પાંચ ઘર માટે રાખવી ? એવો તો કોઈ ભેદ પાડતું નથી. ૧૦માંથી ગમે તે પાંચ સાધુને વહોરાવે છે અને વધેલી ઘરમાં વાપરે છે. એટલે જ આમાં દરેક રોટલી ઉતારતી વખતે શ્રાવિકાના મનમાં કયો આશય હોય એ પકડવો અઘરો છે. “આ ઉતરતી એક રોટલીમાંથી અડધી સાધુને અને અડધી ઘર માટે.” આવો ભાવ હોય તો તે એક રોટલી મિશ્ર બને. પણ એવી રીતે તો કોઈ જ વિચારતું નથી. કુલ ૧૦માંથી જ કોઈપણ પાંચ સાધુને અને કોઈપણ પાંચ ઘર માટે....” એમ સ્થૂલ વિચાર જ ૧૦ રોટલીમાં હોય છે.
વીર વીર વીર વીર વીર અષ્ટપ્રવચન માતા ૭ (૪) વીર વીર વીર વીર વીર 3