Page Text
________________
વાનરને મદિરા પાવા સમ, વિષયસુખોની સ્મૃતિ, સંયમ-સ્વાધ્યાયે લીન બની સંસ્કારનાશને કરતા. ધન. ૪૫
અને સંયમીનો આચાર જુદો છે. આ બધા અનુષ્ઠાનો શ્રાવકોને એમની ભૂમિકામાં હિતકારી હોવા છતાં આમાંથી એકેયનો ઉપર પ્રમાણે ઉપદેશ ન જ અપાય કેમકે એમાં સંયમીના ૨ ચારિત્રપરિણામને કુહાડીના ઘા લાગે છે.
(૩૬)સંયમી તો એ વખતે માત્ર એ આર્યકર્મોના ફળોનું જ વર્ણન કરે. “સાધર્મિક ભક્તિ બધા કૃત્યો કરતા શ્રેષ્ઠ કૃત્ય છે. એનાથી પ્રચંડપુણ્ય બંધાય અને પુષ્કળ નિર્જરા થાય..... ૨ અનુકંપાદાનથી શાસન પ્રભાવનાદિ વિશિષ્ટ લાભો થાય.... જિનવાણી શ્રવણથી સમ્યક્ સમજણ મળે, અનંત સંસારનો અંત આવે. જિનમંદિર, જિનપ્રતિમા કરાવવાથી આટલા આટલા લાભો થાય, આ બધા કાર્યો કરનારા અમુક અમુક શ્રાવકોને અમુક અમુક લાભો થયા.... જો ભાવના વગેરેમાં સંગીતકાર સારા હોય તો લોકોને ખૂબજ ભાવ જાગે. ઉલ્લાસ વધે. સામૈયાદિમાં વ્યવસ્થિત બેંડ હોય તો શાસનની શોભા વધે.........” આવા માત્ર તે તે અનુષ્ઠાનોથી પ્રાપ્ત થતા ફળોનું જ વર્ણન કરે.
એ ફળ વર્ણન એટલું બધું આકર્ષક હોય કે એ સાંભળીને એ ફળની ઈચ્છાવાળા શ્રાવકો ૐ પોતાની મેળે જ એ અનુષ્ઠાન કરવા લાગે.
જેમ “મેટાસીન લેવાથી માથાનો દુઃખાવો મટે” આ શબ્દ સાંભળીને માથાનો દુઃખાવો મટાડવાની ઈચ્છાવાળો મેટાસીન લેવાનો જ.
(૩૭)હા ! એવી રીતે પણ વર્ણન થઈ શકે કે “જિનપૂજા ગૃહસ્થોનું કર્તવ્ય છે.” અર્થાત્ જે વાસ્તવિક પદાર્થ હોય તે બતાવી દે. પણ આ બધામાં આદેશ, બળજબરી વગેરે તો સંયમના હાનિકારક તત્ત્વો છે.
આ પદાર્થ કાલ્પનિક નથી. પણ શાસ્ત્રાધારિત છે. ઉપદેશરહસ્યમાં મહામહોપાધ્યાય યશોવિજયજી મહારાજે આ આખોય પદાર્થ દર્શાવ્યો છે. તેઓએ તો આનાથી પણ વધુ ઉંચી વાત કરી છે. તે આ પ્રમાણે.
(૩૮)કોઈકને પ્રશ્ન થયો હશે કે સાધુઓ માત્ર આર્યકર્મનું ફળ જ બતાવે કે પછી વાસ્તવિક હકીકત બતાવે, પણ સાક્ષાત્ ઉપદેશ તો ન જ આપે. આવું તમે કહો છો. વી પરંતુ આ ફળવર્ણન કરવા પાછળ કે સિદ્ધાન્ત બતાવવા પાછળ પણ એમના મનમાં એ આશય તો હોય જ ને ? કે ‘આ ફળવર્ણન સાંભળીને શ્રાવકો એ આર્યકર્મ કરતા થઈ જાય.' અને જો આવી ઈચ્છા એ સંયમીઓને હોય તો તો એમને હિંસાની અનુમોદનાનો દોષ ન લાગે ?’·
આવા કોઈક પ્રશ્નના સમાધાન રૂપે ઉપાધ્યાયજી ફરમાવે છે કે ગીતાર્થ પરિણતસંયમીને આવી પણ કોઈ ઈચ્છા હોતી જ નથી કે “મારું આ ફળવર્ણન કે વિધિવર્ણન સાંભળીને વીર વીર વીર વીર વીર અષ્ટપ્રવચન માતા ૭ (૪૫) વીર ધીર વીર વીર વીર
| SR No. | 005775 |
| Book Title | Asht Pravachan Mata |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Gunhansvijay |
| Publisher | Kamal Prakashan Trust |
| Publication Year | 2006 |
| Total Pages | 328 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 9 MB |