________________
સાતમી નર્ક ને મોક્ષ તણા, તાળાની ચાવી મનડું, સ્વાધ્યાયાદિક શુભયોગોથી, મન કાબુમાં લેતા. ધન. ૪૮
નગરની અંદર નહિ, પણ વનરાજીની વચ્ચે ! ચારેબાજુ વિરાટ વૃક્ષો અને વચ્ચે પ્રભુનો ધ્યાનસ્થ દેહ ! ચારેબાજુ તો નહિ, પણ એકેય બાજુ દિવાલ નહિ. ધાબડા પાથરવા કે ૨ ઓઢવાની વાત તો દૂર રહી, પણ શરીર ઉપર એકપણ વસ્ત્ર સુદ્ધાં નહિ. ડુંટીયું વાળવાનું તો દૂર રહ્યું, (૧૫)ઊલ્ટું ખુલ્લી છાતીએ બે હાથ પહોળા કરીને વધુ ઠંડી સહન કરવા પ્રભુ ઉભા રહેતા.
ક્યાં દેવાધિદેવની આ અપ્રતિમ સાધના !
ક્યાં આપણું સુખશીલ સંયમજીવન !
શરમથી માથું ઝૂકી ન જાય આપણું ?
ઘોર શીતપરિષહમાં ય પ્રભુની કાયગુપ્તિ અખંડિત રહેતી.
(૨) વિહારોમાં ઘણા સ્થાનો આપણે એવા અનુભવતા હોઈએ છીએ કે જ્યાં ડાંસમચ્છરનો ત્રાસ બેહદ હોય છે. એક લોગસ્સનો કાઉસ્સગ્ગ કરતા ય દમ નીકળી જાય, ૨ અધવચ્ચે ઓઘો શરીર પર ફેરવવો પડે એટલો બધો કાતિલ એ ડાંસ-મચ્છરાદિનો ઉપસર્ગ હોય છે. રે ! ક્યાંક તો મચ્છરોનું પ્રમાણ એટલું બધું હોય કે સૂત્રો બોલતા બોલતા જ મોઢામાં એ મચ્છરો ઘૂસી જાય. ના-છૂટકે મચ્છરદાનીમાં બેસીને પ્રતિક્રમણ કરવું પડે એવી ય હાલત સર્જાય.
આ બધી આપણી હાલત ! આપણે તો હાથ-પગ હલાવીએ, ઓઘા-મુહપત્તીથી પુંજી લઈએ, શરીર ઉપર વસ્ત્રો તો પહેરેલા જ હોય, જે ખુલ્લા ભાગ હોય તે પણ બીજા વસ્ત્રોથી ઢાંકી લઈએ. મચ્છરદાની નાંખી લઈએ... આવી ઘણી રીતે મચ્છરોનો પ્રતીકાર કરી લઈએ. અને આ બધું કર્યા પછીય જે મચ્છરો દ્વારા પરેશાની અનુભવવી પડે એમાં મોઢામાંથી શબ્દો નીકળી પડે,‘આજે તો આખી રાત ઉંઘ ન આવી. આ મચ્છરોએ તો ભારે કરી. આવા સ્થાનમાં કદિ આવવું નહિ.'
અપ્રમત્તતાના ટોચ શિખરે બિરાજતા આપણા પરમપિતા દેવાધિદેવ શ્રમણ ભગવાન ર મહાવીર ! અડાબીડ જંગલની વચ્ચે એકલા, નિર્ભય બનીને તદ્દન નિર્વસ્ત્ર દશામાં કાઉસ્સગ્ગ ધ્યાનમાં ઉભા હોય. તે તે ઋતુમાં લાખો-કરોડો જંગલી-મોટા મચ્છરો - ડાંસો સૂર્યાસ્ત બાદ ૨ આખા જંગલમાં ફેલાઈ જતા હોય. આમ પણ પ્રભુનું શરીર કોમળ ! એમનું રુધિર મીઠું મધ જેવું જ એ મચ્છરોને લાગતું હોય ને ?
એક પછી એક જંગલી મચ્છરો પ્રભુના દેહ ઉપર પોતાનું સ્થાન જમાવતા જાય, તીક્ષ્ણ મુખ વડે લોહી ચૂસતા જાય. ત્યાં તો એમને અટકાવનાર કોઈ નથી. પ્રભુ તો હાથ સુદ્ધાં ય
વીર વીર વીર વીર વીર અષ્ટપ્રવચન માતા ૦ (૨૬૪) વીર વીર વીર વીર વીર