________________
તીર્થકર પદવીનું કારણ વૈયાવચ્ચ જે કરતા, શાસ્ત્રપ્રમાણે સ્વાર્થ છોડીને, તે મુનિવર બહુ થોડા. ધન. ૧૦૬
શાસ્ત્રકારોએ માન્ય રાખી નથી, રાખતા નથી કે રાખવાના નથી.
છતાં ય જો ચોમાસાના ક્ષેત્રો સાચવવા અનિવાર્ય થઈ પડતા હોય, તો ય સૌ પ્રથમ એ ર ક્ષેત્રોમાં સ્થંડિલ-માત્રા માટેની સંપૂર્ણ અનુકૂળ વ્યવસ્થાની તપાસ કરી જ લેવી. જ્યાં લેશ પણ શાસનહીલના ન થાય, શીલનો લેશ પણ ભય ન રહે અને સંડાસ જેવું મોટું પાપ સેવવું ન પડે (વાડા ચલાવી લેવા પડે તેવું આ કાળ જોઈને લાગે છે.) તેવા જ સ્થાનમાં ૨ સાધ્વીજીઓને અલ્પસંખ્યામાં ચાતુર્માસ મોકલવા.
પણ શેષકાળ = ૮ માસ તો આવા છૂટક વિહારો સદંતર બંધ થવા જ જોઈએ. જે માત્ર સ્વચ્છંદતાના પોષક છે, ગુરુપારતન્ત્યના ઘાતક છે, શીલના ભંજક છે.
આત્માર્થી સંયમીઓ આ વાત ગંભીરતાથી વિચારે અને અમલમાં મૂકે: (૩) સાધ્વીજીઓ શીલરક્ષા માટે વિહારો ઘટાડીને સુરક્ષિત સ્થાનોમાં બે-બે માસ રોકાય અને વધુ સંખ્યામાં સાથે રહી સંઘાટક તરીકે જ સ્થંડિલ બહાર જાય. એ બે બાબતો ઉપર જોઈ
ગયા.
પણ આ બે બાબતો બધા પાળશે કે કેમ ? એ મોટો પ્રશ્ન છે. વળી બધે જ બહાર સ્થંડિલની જગ્યા પણ મળવી જોઈએ ને ? વૃદ્ધો, ગ્લાનો, સ્વાધ્યાયની ઝંખનાવાળાઓ શહેરોમાં જ રહે છે. કેમકે ત્યાં જ એમને પોતપોતાની સુવિધા મળી રહે છે. અને ત્યાં બહાર સ્થંડિલભૂમિનો દુકાળ છે. તો એ જગ્યાઓ દૂર હોવાથી પ્રમાદના કારણે પણ સંયમીઓ જતા નથી હોતા અને જલ્દી પતાવવાના બહાને ગમે ત્યાં પરઠવી દે છે. કાં પછી ખરેખર તેઓ દૂર સુધી જઈ શકવા સમર્થ નથી હોતા માટે પરઠવવાનો વિકલ્પ પકડે છે. ટુંકમાં (૧) સ્થંડિલભૂમિ જ ન હોવી. (૨) એટલી બધી દૂર હોવી કે રોજ જવું-આવવું શક્તિ બહાર થઈ પડે. (૩) શક્તિ પહોંચતી હોવા છતાં ય પ્રમાદાદિને કારણે એક-બે કિ.મી. દૂર જવું ન ફાવે. સુખશીલતા - આળસ નડે. (૪) શીલ વગેરેના ભયને લીધે પણ સાધ્વીજીઓ તેવી ભૂમિમાં જવા તૈયાર ન થાય.
આવી ઘણી બધી મુશ્કેલીઓના કા૨ણે એક એવી વ્યવસ્થા વિચારવી જોઈએ કે એકાદ કિ.મી. સુધી દૂર ન જનારાઓ પણ શાસનહીલનાદિ વિના જ સ્થંડિલ પરઠવી શકે. જેમાં આપણે ચોરી-છૂપીથી કશુંક નાંખી આવવું ન પડે. સંડાસનો ઉપયોગ કરવો ન પડે અને છતાં ૨ સ્થંડિલનું કામ પતી જાય.
(“બધાએ પ્રમાદ છોડી દૂર જવું જોઈએ' એ આદર્શ સાચો છે. પણ બધા માટે શક્ય ક્યાં છે ? અને સેવા કરનારા સાધ્વીજીઓએ વડીલોના પ્યાલા દિવસમાં બે-ચાર વાર પણ
વીર વીર વીર વીર વીર અષ્ટપ્રવચન માતા ૭ (૨૧૪) વીર વીર વીર વીર વીર