________________
પનવણદિક પાઠ કરે, ગાવિત પણ રાતે, શાસ્ત્રવચનથી અન્ય મનિ સ્વાધ્યાયે પ્રમાદ ન કરતી. ૫૧ ૧૦૨
પ્યાલો પડી જાય તો મુશ્કેલીનો પાર નહિ.
આણંદમાં એક સાધુ રાખમાં સ્થંડિલ જઈ સામેના ઉકરડામાં નાંખવા જતા હતા ત્યાં જ બાજુમાં જ મુસલમાનની દુકાન હતી. મુસલમાન છોકરાએ પૂછ્યું કે ‘“એય ! યા ડાતતા મૈં યહાઁ ? મુન્ને વિપ્લાઓ ।'' કોન્વેન્ટની હોંશિયારીવાળા સાધુએ જવાબ આપ્યો કે ‘“સમેં ૨. જ્ઞમારી મંત્રિત રાણુ હૈં, વેવની હૈં, વક્રુત નુક્શાન હોય તેને જો ।'' મુસ્લિમ ગભરાઈ ગયો એટલે સાધુ બચી ગયા.
વળી “આવી રીતે સ્થંડિલવાળો પ્યાલો આ જૈન સાધુઓ લઈ જાય છે.” એવી જૈનો ૨ કે અજૈનોને ખબર પડે એટલે સાધુ-સાધ્વીઓ પ્રત્યે કેટલો દુર્ભાવ થાય !. “આ તો ભંગીનું કામ છે. આ ઉંચીકોમના સાધુઓ આવા ભંગીના કામ કરે છે ?” એવા વિચારો આવે જ. અને અમદાવાદમાં આ જ બન્યું છે. નીચલી કોમના માણસોની ઝૂંપડપટ્ટીમાંથી પસાર થઈને સાધુઓ રોજ સ્થંડિલનો પ્યાલો પરઠવવા જતા. થોડા દિવસ બાદ તે બધાને ખ્યાલ આવી ગયો. સાધુઓને આવવાની ના પાડી. ‘નિંદા કરી હશે જ.' એ કલ્પી શકાય છે.
અને હવે તો ઘણા બધા આ જાણતા થઈ ગયા છે કે “જૈન સાધુ-સાધ્વીઓ આવી રીતે પ્યાલામાં સ્થંડિલ લઈને પરઠવતા હોય છે.’
આ બધી પરિસ્થિતિમાં પ્યાલામાં લઈને દૂર પરઠવવા જવું કેટલું ઉચિત ? એ ગંભીર પ્રશ્ન છે.
મને લાગે છે કે શાસ્ત્રકારોની બાંધેલી મર્યાદાઓ આપણે ભાંગી નાંખી, માટે જ આ બધા પ્રશ્નો ઉભા થયા છે. આપણે શ્રાવકોને કહીએ છીએ કે “તમે તમારી શ્રાવકજીવનની મર્યાદામાં રહો. એનું ઉલ્લંઘન તમે ન કરી શકો.” પણ આપણે જ શાસ્ત્રની મર્યાદાઓ આપણી અજ્ઞાનતાને લીધે ઓળંગીને પેટ ચોળીને શૂળ ઉભું કર્યું છે.
બૃહત્કલ્પમાં સાધુઓને માટે માસકલ્પની સામાચારી દર્શાવતી વખતે ભદ્રબાહુસ્વામીએ અને ટીકાકારે જણાવ્યું છે કે “સાધુઓને એક એક મહિનો એક-એક સ્થાને રહેવા સ્વરૂપ માસકલ્પ છે. પણ સાધ્વીઓ માટે એક સ્થાને બે મહિના રહેવું એ જ માસકલ્પ ગણવો. અર્થાત્ શેષકાળમાં કુલ ૪ સ્થાનોમાં ૨-૨ મહિના રહીને ૪ માસકલ્પ સાધ્વીજીઓએ કરવા.
ત્યાં પ્રશ્ન થયો કે સાધુઓને માટે ૮ સ્થાનમાં એક એક માસ રહેવા રૂપ ૮ માસકલ્પ અને સાધ્વીજીઓને ૪ સ્થાનમાં બે-બે માસ રહેવા રૂપ ૪ માસકલ્પ.. આવો ભેદ શા માટે પાડવામાં આવ્યો ?
તો શાસ્ત્રકારોએ ફરમાવ્યું કે સાધ્વીજીઓના શીલ-સંયમની રક્ષા માટેના અનુકૂળ સ્થાનો ૨ વીર વીર વીરા વીર વીર અષ્ટપ્રવચન માતા ૭ (૨૧૦) વીર વીર વીર વીર વીર 3