Page Text
________________
સાતમી નર્ક ને મોક્ષ તણા, તાળાની ચાવી મનડું, સ્વાધ્યાયાદિક શુભયોગોથી, મન કાબુમાં લેતા. ધન, ૪૮
(ક) આસન પાથરતી વખતે જુએ તો ખરાં, પણ પછી ઓઘો હવામાં જ ફેરવી =જમીનને લગાડ્યા વિના જ ફેરવી આસન પાથરી દે.
(ખ) બારી-બારણા ખોલ બંધ કરતી વખતે પણ કેટલાકો મો૨પીંછી અધ્ધર ફેરવનારા મુલ્લાઓની જેમ હવામાં જ ઓધો ફેરવે.
ર
(ગ) બારણું ખોલતી વખતે આંગળો તો પુંજે પણ બારણા અને ભીંત વચ્ચે જે સાંધાનો ૨ ભાગ હોય કે બારણું ખોલતા જેનો ખીલો વગે૨ે હલવાના હોય, એ ન પુંજે તો એય અવિધિ જ છે.
(૫) બારીના સાંધાના દરેકે દરેક ખૂણા બરાબર પુંજવા જ જોઈએ. નાનકડા જીવો તો ૨ ગમે ત્યાં રહ્યા હોય. અધકચરો ભાગ પુંજવામાં મિથ્યા આત્મસંતોષ થાય કે “મેં પૂછ્યું” એ
સિવાય બીજો કોઇ વિશેષ લાભ થતો નથી.
આમ કુલ છ ભાંગાઓમાં દોષો લાગે છે માટે સંયમીએ સુપ્રતિલેખન+સુપ્રમાર્જન નામનો સાતમો ભાંગો જ આદરવો જોઈએ.
શિષ્ય : જિનશાસન તો ઉત્સર્ગ-અપવાદમય છે. ઉત્સર્ગ માર્ગે આ તમારી વાત બરાબર છે. પણ આમાંય અપવાદ તો હશે જ ને ?
ગુરુ : આમ તો સમિતિ પણ અપવાદ જ છે. પણ એમાં ય અપવાદ હોઈ શકે છે. હા! વી અપવાદનું નિરૂપણ અત્યંત સુપાત્ર-પરિણત આત્માને જ કરવામાં આવે છે. એટલે જાહેરમાં એનું નિરૂપણ કરવું ઉચિત નથી. છતાં જે પ્રસિદ્ધ અપવાદ છે એ તને જણાવી દઉં.
વિહારમાં આપણે નીચે જોઈ જોઈને જ ચાલીએ છીએ, પણ તે દરેક જગ્યા ઓઘા- વી દંડાસનથી પુંજતા પુંજતા નથી ચાલતા. એટલે ત્યાં માત્ર પ્રતિલેખન કરીને જ પગ મૂકવાની ક્રિયા કરાય છે. પ્રમાર્જન કરાતું નથી. શાસ્ત્રકારોએ જ ત્યાં પ્રતિલેખન જ કરવાનું વિધાન કરેલ છે. એટલે આ એક પ્રકારનો અપવાદ જ છે.
એમ રાત્રિના સમયે અંધારામાં તો કંઈ દેખાતું જ ન હોય એટલે ત્યારે પ્રતિલેખન કરવું શક્ય નથી. એટલે રાત્રે બારી-બારણા ખોલવા કે બંધ કરવા, આસન પાથરીને બેસવું, પાટ ઉપર કે જમીન ઉપર સંથારો પાથરવો, માત્રુ કરવા જવું.... વગેરે તમામ ક્રિયાઓ પ્રતિલેખન વિના એકમાત્ર પ્રમાર્જનથી જ કરીએ છીએ. ત્યાં પ્રતિલેખન કરવું શક્ય જ નથી.
એટલે આ પણ એક પ્રકારનો અપવાદ જ છે.
હવે જ્યારે વિહારાદિમાં માત્ર પ્રતિલેખન જ કરવાનું હોય ત્યારે તો જીવદયાપ્રેમી સંયમીએ વધુ એકાગ્ર, વધુ ઉપયોગવંત બનીને જ જવું જોઈએ ને ?
8 વીર વીર વીર વીર વીર અષ્ટપ્રવચન માતા ૭ (૧૫૬) વીર વીર વી વીર વીર
| SR No. | 005775 |
| Book Title | Asht Pravachan Mata |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Gunhansvijay |
| Publisher | Kamal Prakashan Trust |
| Publication Year | 2006 |
| Total Pages | 328 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 9 MB |