________________
કામ-કોધ-ઈર્ષ્યા-૨સગારવ-મદ-માયાદિક દોષો, સૂક્ષ્મદૅષ્ટિથી આતમદર્શન કરતા મુનિ મહાયોગી, ધન. ૩૨
કે દાળ નાંખી બરાબર હલાવી એ પાણી કે દાળ બરાબર દબાવી દબાવીને નીચોવી લેવા એ ૨ પછી જે ભાત વધે, એ વપરાય.
ભાતમાં સ્થાપના દોષવાળું દૂધ પડી જાય, રોટલી વગેરેમાં સ્થાપના, ક્રીતાદિ દોષવાળો મુરબ્બાનો રસ ઢોળાઈ જાય, કેરીનો રસ ઢોળાઈ જાય.... આ બધામાં ઉપર પ્રમાણેની વિધિ કે એના જેવી બીજી પણ કોઈક વ્યવસ્થિત વિધિ ર્યા પછી વાપરી શકાય.
રોટલીમાં મુરબ્બાનો રસ દૂર કરવા જો પાણી નાંખીએ તો બધી રોટલી લોંદા જેવી થાય, એ વાપરવી ન પણ ફાવે. આવા વખતે શક્ય એટલા મુરબ્બાના રસવાળા બધા અવયવો દૂર કરી પછી રોટલી વાપરી શકાય એમ લાગે છે.
ક્યારેક એવું બને કે પ્રવાહી સ્વરૂપ નિર્દોષ વસ્તુમાં દોષિત ઘન વસ્તુ પડે. તો ત્યાં પણ વાપરવું આવશ્યક હોય તો પ્રવાહીમાંથી એ ઘનવસ્તુ દૂર કર્યા બાદ પ્રવાહી વાપરી શકાય છે. દા.ત. નિર્દોષ દૂધમાં સ્થાપનાદિ દોષવાળી ખજુર, મુરબ્બો, ગુલકંદ નાંખ્યા બાદ એ દોષિત હોવાનો ખ્યાલ આવે તો શક્ય એટલા ખજુરાદિના બધા જ અવયવો દૂર કરી બાકીનું દૂધ વાપરી શકાય. એમ નિર્દોષ દાળમાં દોષિતભાત પડી ગયા, તો દાળ નીતારી-નીતારીને કાઢી લેવી. એ પછી એ દાળ વાપરી શકાય. ભાત પરવી દેવા જોઈએ.
આ બધું જ વિશોષિકોટિ દોષમાં જ સમજવું. (૯૨)અવિશોષિકોટિમાં તો એ દોષિત વસ્તુ વી અને એને અડેલી નિર્દોષ વસ્તુ પરઠવી દેવાની જ શાસ્ત્રાજ્ઞા છે. એમાં ઉપર મુજબ યતના ર પાળવાની વાત શાસ્ત્રકારોએ જણાવેલ નથી.
ર
છતાં જો ગાઢ અપવાદે અવિશોષિકોટિવાળી કે એના સંપર્કવાળી વસ્તુ વા૫૨વી જ હોય તો એમાં પાછળથી પ્રાયશ્ચિત્ત અવશ્ય લેવું જ રહ્યું.
આમ,
૧. નિર્દોષ ભીની=ઢીલી=પ્રવાહી વસ્તુમાં વિશોધિકોટિ દોષવાળી ભીની=ઢીલી= પ્રવાહી વસ્તુ પડે.
૨. નિર્દોષ ભીની=ઢીલી=પ્રવાહી વસ્તુમાં વિશોષિકોટિ દોષવાળી સુકી=કડક=ઘન વસ્તુ પડે.
૩. નિર્દોષ સુકી=કડક=ઘન વસ્તુમાં વિશોષિકોટિ દોષવાળી ભીની=ઢીલી=પ્રવાહી ર વસ્તુ પડે.
૪. નિર્દોષ સુકી=કડક=ઘન વસ્તુમાં વિશોષિકોટિ દોષવાળી સુકી=કડક=ઘન વસ્તુ પડે. તો આ ચારેય ભાંગામાં જ્યારે નિર્દોષ વસ્તુ વાપરવી અનિવાર્ય જ હોય ત્યારે ઉ૫૨
વીર વીર વીર વીર વીર અષ્ટપ્રવચન માતા ૭ (૧૪૦) વીર વીર વી વીર વીર