________________
સકલ વિશ્વને કામાગારી, નિઃસંગત જે ધાર, નિષ્કારણે તામાન પરિગ્રહ કરતા પણ ગભરાતા, ૧૧, ૧૦૦
ક્યાંક ક્યાંક સંક્લેશોત્પત્તિ પણ જોવા મળે છે.
ઉભિન્ન : સાધુને વહોરાવવા માટે બંધ ડબા વગેરે ખોલવા, તોડવા કે બારણાદિ ઉઘાડવા એ ઉભિન્ન દોષ કહેવાય.
એના બે ભેદ છે. કપાટોભિન્ન અને પિહિતોભિન્ન.
(૧) જે રૂમના બારણા રોજે રોજ ખુલતા ન હોય એવી રૂમમાં પડેલી વસ્તુ સાધુને વહોરાવવા માટે રૂમ ખોલવામાં આવે, એવા કબાટ ખોલવામાં આવે તો એ બધું કપાટોભિન્ન દોષવાળું બને.
(૨) ઘીના ડબા, તેલના ડબા, મીઠાઈનું તદ્દન તાજુ બંધ બોક્સ, મુરબ્બા વિગેરેની ન ખોલેલી ડબીઓ. આ બધું સાધુ માટે જ ખોલવામાં આવે તો પિહિતોદ્ભિન્ન દોષ લાગે.
વિશેષ બાબતો એ છે કે :
(ક) અત્યારે ફલેટ કે બંગલાના બારણાઓ લગભગ બંધ જ હોય છે. સાધુ ખખડાવે, બે-ચાર વાર મોટેથી ધર્મલાભ બોલે ત્યારે માંડ બારણા ખુલે.
અલબત્ત આ ઘરનું બારણું દિવસમાં અનેકવાર ખુલતું જ હોવાથી એના સાંધાના ભાગમાં જીવો ભરાઈ ગયા હોવાની કે કરોળીયાએ જાળા બાંધ્યા હોવાની શક્યતા ઓછી રહે છે. અને એટલે એ દૃષ્ટિએ કપાટોભિન્ન દોષ કદાચ ન પણ ગણાય પણ સંયમીનો ધર્મલાભ ૐ શબ્દ સાંભળ્યા બાદ કે દરવાજો ખખડયાનો અવાજ સાંભળ્યા બાદ અંદરથી દરવાજો ખોલવા ૨ આવનાર વ્યક્તિ ક્યાંથી આવે છે ? શું કરીને આવે છે ? એની સંયમીને તો ખબર ન જ પડે. એટલે અહીં અંદર વિરાધનાઓ થઈ હોવાની શક્યતા હોવાથી આવા બંધ બારણાવાળા ઘરોમાં બારણું ખોલાવીને ગોચરી વહોરવા જવામાં દોષો તો લાગે જ.
દા.ત. કપડા ધોવા બેઠેલા બહેન સંયમીની બુમ સાંભળી ઝડપથી સાડલા વગેરેથી કાચા પાણીવાળા હાથ લુંછીને બારણું ખોલે. ટી.વી. જોનારા બહેન ટી.વી. બંધ કરીને બારણું ખોલે, રસોડામાં રસોઈ કરતા બહેન ગ્યાસ ઉપર ઉકળતા દાળ-દૂધ ભાત વહોરાવવા મળે એ આશયથી તરત ગ્યાસ બંધ કરી બારણું ખોલે, કાચા પાણી વગેરે ઉપર ચાલી આવીને બારણું ખોલે, શાકભાજી સમારતા હોય તો એ બધું એકબાજુ ઢસડી લઈ બારણું ખોલે.... વી આવી અનેક જાતની વિરાધનાઓ બંધ બારણાવાળા ઘરમાં સંયમીની બુમના કારણે થવાની સંભાવના છે જ. એટલે જ આવા ઘરોમાં ગોચરી જવાય નહિ.
પણ આજે તો બધા ઘરો લગભગ બંધ બારણાવાળા જ હોય છે. તો હવે જો બીજી રીતે ગોચરી પુરી ન થતી હોય તો અપવાદ માર્ગે દોષ સેવીને પણ પ્રાયશ્ચિત્ત તો કરવું જ. સંયમીઓ સંપર્કમાં આવનારા શ્રાવક-શ્રાવિકાઓને એમનો આચાર સમજાવે કે વીર વીર વીર વીર વીર અષ્ટપ્રવચન માતા ૭ (૧૦૦) વીર વીર વીર વીર વીર