________________
છે, તેની રોમરાજી વિકસ્વર થાય છે. તેની આંખોમાં હર્ષનાં અશ્રુ છલકાય છે.
“હાશ ! આજે મારી તત્ત્વ-તૃષા છીપી એવો પ્રગટ આનંદ તેના વદન પર વંચાય છે.
આ દૃષ્ટિમાં આવી તત્ત્વપિપાસા જાગે છે અને એવું જોર કરે છે કે તે પિપાસુને તત્ત્વશ્રવણ કરવું જ પડે છે.
તરસ્યો માણસ જ “પાણી-પાણી કરતો વનવગડે ઊભી દોટ મૂકે છે, બીજા નહિ. તેમ જેઓ આત્મતત્ત્વ પિપાસુ નથી હોતા પણ સંસારરસિક હોય છે. વિષય-કષાયમાં તરબોળ હોય છે, આ લોકના સુખની જ ઇચ્છા કરનારા હોય છે, પરલોક સુધારવાની શુદ્ધ બુદ્ધિ વગરના હોય છે, તેમને તત્ત્વ પીરસાય છે તો પણ મીઠું નથી લાગતું. અરે ! તે તેમના ગળા નીચે નથી ઉતરતું. તે સાંભળતી વખતે પણ તેઓ ઝોકા ખાતા હોય છે. તેમનો જીવ બીજે ભટકતો હોય છે, તેમનું મન સંસારમાં રમતું હોય છે.
સ્વયં શારદા વીણા પર સંગીત વહાવે તો પણ બહેરા માણસને તે નથી સંભળાતું તેમ આવા સંસાર-પિપાસુ જીવોને પીરસાતું તત્ત્વજ્ઞાન એળે જાય છે.
તત્ત્વ-શ્રવણની તાલાવેલી એ બલાદષ્ટિવાળા ભવ્ય આત્માનું લક્ષણ છે.
૫૬ .......
.......... આઠ દૃષ્ટિની સજઝાય