Page Text
________________
૪૯૨)
શ્રી આનંદઘનવીશી લેનાર તે આપનારને શુભ કર્મબંધનું નિમિત્ત થાય છે, પણ લેનાર જરા હલકે ગણાય છે. પણ પ્રભુ પાસેથી દાન લેનાર તે સુખી થાય છે, અને તેને પરિણામે પ્રભુમાં દાનવીરતા પ્રશસ્ય છે. આ ત્રણ પ્રકારની વીરતામાંથી પ્રથમ પ્રકાર થયે. (૫) રાગાદિક અરિ મૂલ થકી ઉખેડીઆ રે, લહી સંયમ-રણરંગ રોપી રે
ઓપી રે જિણે આપ કલા નિરાવરણની રે. ૬ અર્થ–યુદ્ધવીરતા વીર પ્રભુએ બતાવી : રાગદ્વેષ વગેરેને મૂળમાંથી ઉખેડીને ફેંકી દીધા. દીક્ષા લઈ, રણભૂમિ-યુદ્ધક્ષેત્ર સ્થાપના કરી જેમણે આવરણરહિતતાની પિતાની કળા સ્થાપી (૬)
– હવે યુદ્ધવીરતા કહે છેઃ એ દ્રવ્યથી પરિષહસહનથી, ભાવથી રાગદ્વેષાદિક અરિ મૂળથી ઉખેડી નાખ્યા-મૂળથી કાયા, સંયમરૂપી રંગભૂમિકા આરોપીને ઘેરી નિકંદન કર્યા, જે ભગવાને પિતાની નિરવરણી કલા એપી એટલે નિર્મળ કરી. (૬)
વિવેચન—આ ગાળામાં પ્રભુ મહાવીરની યુદ્ધવિરતા વર્ણવી તેમને નમન કરે છે. રાગછેષ જેવા મોટા શત્રુઓને જેમણે મૂળથી ઉખેડી નાખ્યા અને જેમણે સંયમ લઈને પિતાના પંડિતવીર્ય વડે વિનેદમાત્રમાં પિતાની જાતને શોભાવી મેહનીય કર્મમાં રાગ અને દ્વેષ સર્વથી મોટા દુશ્મને છે. તે બન્નેને અનુક્રમે રાગ-કેશરી અને દ્વેષ ગજેન્દ્રનાં નામ આપવામાં આવ્યાં છે. આ બંનેની સાથે લડી વિજય મેળવી વીર ભગવાને યુદ્ધવીરતાનું લાક્ષણિક દષ્ટાંત આપ્યું છે અને જીતવા ગ્ય મેટા દુશ્મને સાથે આમ લડત કરી યુદ્ધવીરતા આમ બતાવાય એમ જણાવ્યું છે. આમ તદ્દન શાંત પણ રાગદ્વેષ સાથે લડવામાં તેઓ જરા પણ પાછા પડ્યા નહિ. અને તેમણે પિતાની જાત પર અસાધારણ સંયમ રાખે, ઇંદ્રિયેને વશ કરી, તેના વિષયને વશ કર્યા અને નિરાવરણતાને શોભાવી. જ્યાં જ્ઞાન-દર્શનને આવરણ કરનાર કર્મ ન હોય, પછી લડવામાં પ્રભુ પાછા કેમ હઠે ? પછી તે તેમણે પરિષહીને જીત્યા, કષાયે પર વિજય મેળવ્યું અને અંતે ગો પર વિજય મેળવ્યું. આવા લડવામાં પણ બહાદુર વીર અને નિરાવરણ થઈ મોક્ષ પહોંચી ગયા. આ નિરાવરણતાની કળા-વધારે નિર્મળ કરવાનું કામ-ખૂબ યુદ્ધવીરતા માગે છે, તે પણ વીર ભગવાને દાખવી. એવા સંયમબહાદુર આંતર શત્રુ પર વિજય મેળવનાર વીરને માટે હું જે કહું તે ઓછું છે. વીરને હું યાદ કરું છું, ભજું છું, નમું છું. (૬) " શબ્દાર્થ–રાગાદિક = રાગ, પ્રેમ, આકર્ષણ, આ મારું છે તેવી ભાવના. અરિ = દુશ્મન, શત્રુ સામી મન મલકી = તેના પાયામાંથી, તદ્દન. ઉખેડી = કાઢથી, દૂર કર્યા, તાણીને ફેંકી દીધા. લહી = કામ કરી સ્વીકારી. સંયમ = અંકુશ, ત્યાગભાવ, તે રૂપ ભૂમિ. રણરંગ = રણભૂમિ, રાપી = વાવી, બાઈ આપી = નિર્મળ કરી, એપ ચાઢવ્યા, ગિલ્ડ કરી. જિણે = જેણે. આપ કળા = આત્મકળા, પિતાની કળા. નિરાવરણ = આવરણરહિતતા. (૬)
| SR No. | 005730 |
| Book Title | Anandghan Chovisi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Motichand Girdharlal kapadia, Ratilal D Desai |
| Publisher | Mahavir Jain Vidyalay |
| Publication Year | 1985 |
| Total Pages | 540 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 12 MB |