________________
૪૬૬ ]
શ્રી આનંદથન-ચાવીશી
થાય ત્યારે સુખમાં આપણે રાજી ન થવું અને દુઃખથી ગભરાઈ ન જવું. એ ખરે પરમા છે, જાણવા લાયક સત્ય છે અને તેમ કરીને આપણે આપણા સ`સાર ઘટાડવા જોઇએ. જે સુખને માણે છે અને દુઃખ વખતે રડે છે કે નિસાસા નાખે છે, તેવા ઉપાધિવાળા સુખમાં આપણે રાજી કે અરાજી થઈ ન જવું. એમાં અંતે-સરવાળે આપણને પરમાથ લાભ થતો નથી અને પરમાથ પણ અંતે ઉત્કૃષ્ટ સ્વાથ હાઈ એમાં પણ વિવેક રાખવાની જરૂર છે. (૬) જે પારસથી કંચન જાચું, તેહ કુધાતુ ન હોવે રે;
તેમ અનુભવ-રસ ભાવે ભેદ્યો, શુદ્ધ સરૂપે જુવે રે. પાસ૦ ૭
અ ુ. પારસથી એવા સાનાની યાચના કરું છું કે તે કદી તુચ્છ ધાતુ થાય જ નહિ, તે જ પ્રમાણે જે અનુભવભાવે ભેદાણા છે અને સુવર્ણમય થયા છે વસ્તુને નિ`ળ સ્વરૂપે જુએ, નીરખે. (૭)
વિવેચન—એ આગલી ગાથામાં અનુભવ-રસની હકીકત કહી તે કેવ। હાય અને તે થાય પછી તેનું પરિણામ શું આવે તે આ સાતમી ગાથામાં જણાવે છે. હું પારસનાથ પાસે સેનાની યાચના કરું છું; પાછું કદી લેતું ન થાય એવું સેનું માગું છું. આ અનુભવ જેને ભેદે, થાય તે પાતાને શુદ્ધ સ્વરૂપે જુએ છે, એટલે એ જ્ઞાન-દર્શન-ચારિત્રમય છે એમ પોતાની જાતને જુએ છે અને તે અનંત કાળ માટે જુએ છે અને એ સુવણું થઈ ગયા પછી કદી પાછા તુચ્છ ધાતુ–લાટું થતા જ નથી; એ તે સ કાળને માટે સેાનું થાય છે. એવા સુવણ વને હું યાચું છું. માગવું ત્યારે વળી સાધારણ શા માટે માગવું ? આવી માગણીને નાદર કહેવાનું કારણ એ છે કે એવી માગણી કરવી એ માગનારને મન સાધારણ છે, પણ વસ્તુત; એ મેાટામાં માટી માગણી છે. અને એ કરવામાં એને અનુભવરસ પ્રાણીની મદદે આવે છે. તેટલા માટે હું પ્રભુને પ્રણામ કરું છું અને તેમની પાસે મારી નાદર માગણી રજુ કરું છું. અનુભવ-રસના આ ચટકો છે અને અનુભવ-રસથી જાગ્રત થયેલા ચેતન નમન કરીને આ માગણી કરે છે. (૭) વામાનંદન ચંદન શીતલ, દર્શન જાસ વિભાસે રે; ‘જ્ઞાનવિમળ’ પ્રભુતા ગુણ વાધે, પરમાનદ વિલાસે રે. પાસ૦ ૮
શબ્દાથ—જે = જે ધાતુને. પારસ = પારસ પાષાણથી, અથવા પાર્શ્વનાથ સબ ધથી, જાચુ યાચુ’. માર્ગુ, મેળવવા ઇચ્છું, તેહ = તે, એ. કુધાતુ = તુ, ધાતુ, હલકી ધાતુ. ન હોવે = ન થાય. તેમ = તિમ, તે રીતે, એ પ્રમાણે. અનુભવ = સ્વાનુભવ, આત્માનુભવ. રસ = પ્રવાહી. ભાવે – ભાવ–દ્રવ્યથી, તન્મય થવાથી. ભેદ્યો = તન્મય થયા. શુદ્ધ = નિમ*ળ, પરમાર્થ' પવિત્ર. સ્વરૂપે = નિજરૂપે. જોવે = નીરખે, સહે. (૭)
શબ્દા વામનંદન=વામા દેવીના પુત્ર, શ્રી પાર્શ્વનાથ ભગવાન. ચંદન = સુખડ જેવા. શીતલ = હૈંડા, ટાઢા. દર્શીન = આકાર. જાસ = જેને. વિભાસે = વિશેષ શાભા આપે, જ્ઞાનવિમળ = જ્ઞાન ચોખ્ખુ, નિમ ળ (ર્તાનું નામ પણ ગર્ભિČત રીતે). પ્રભુના = મોટાઈ, ભગવાનપણું. ગુણુ = તે રૂપ સદ્ગુણ, વાધે = પ્રાપ્ત થાય. પરમાનંદ = ખૂબ આનંદ (ગભિ'ન રીતે આનંદધનજીનુ નામ `ણુ જણાવ્યુ`.) વિલાસે = લીલા માત્રમાં, સહજ રીતે. (૮)