________________
આનંદઘન-ચાવીશી સ્તવન ( કહેણી કરણી તુજ વિણ સાચો કોઈ ન દેખ્યો જોગી-એ દેશી) પાસ પ્રભુ પણમું શિર નામી, આતમગુણ અભિરામી રે, પરમાનંદે પ્રભુતા પામી, કામિતદાય અકામી રે, પાસ) ૧
અર્થ–મારા મસ્તકને ઝુકાવીને હું પાર્શ્વનાથ ભગવાનને નમું છું, પ્રણમું છું. તે ભગવાન પિતાના ગુણેમાં મને હર છે અને ખૂબ આનંદપૂર્વક ભગવાનપણું પ્રાપ્ત કરીને જેની ઈચ્છા હોય તેને આપનારા છે. અને પોતે કઈ વાતની ઈચ્છા કરનારા નથી, અકામી છે. (૧)
વિવેચનપાનાથ નામના તેવીસમા તીર્થપતિને નમું છું. પ્રથમ તે, એ પાર્શ્વનાથ કેવા છે તે હવે વર્ણવે છે. એ પિતાને ગુણમાં મનહર છે. એ બહુ સારા લાગે છે તે તેમના નૈસર્ગિક ગુણોને મહિમા છે. તેઓએ જે ભગવાનપણું પ્રાપ્ત કર્યું છે તે અત્યંત આંનંદપૂર્વકનું છે. અને તેઓ નમનારના કે સર્વ પ્રાણુને ઈચ્છિતને પૂરા કરનાર છે. પ્રાણને ધન, વસ્તુ કે પુત્ર, દારા કે સગાં-સંબંધીઓ જે છે તે આપનાર છે. અને તેમાં ખૂબી એ છે કે આવા કામિતને પૂરા કરી દેનાર પાર્શ્વનાથ ભગવાન જાતે અકામી છે, કોઈ બાબતની પિતાને માટે ઈરછા રાખતા નથી, અને પિતાના ગુણે કરી મનહર લાગે છે. જેમને કોઈ બહારની શોભાની દરકાર નથી. તેમને હું પ્રણામ કરું છું, વંદું છું. (૧)
ચોવીશીમાં થે તેવીસા, દૂરી કર્યા તેવીસા રે; ટાળ્યા જેણે ગતિ–થિતિ ચોવીશા, આયુ ચતુષ્ક પણવીસા રે, પાસા
અર્થ_આ વર્તમાન વીશીમાં જેઓ તેવીશમા છે, જેમણે પાંચે ઈન્દ્રિયના તેવીશ વિષયને છેટે જ કરી નાખ્યા છે, દૂર કર્યા છે, જેમણે ગતિ અને સ્થિતિના ર૪-ર૪ દંડકને
શબ્દાર્થ–પાસ પ્રભુ = ત્રેવીસમા શ્રી પાર્શ્વનાથ ભગવાન, પણમું = નમન કરું, નમું, પૂજું. શિર નામી = મસ્ત નમાવીને, માથું ઝુકાવીને. આતમગુણ = આત્મગુણ, નિજગુણ, આત્માના નિશ્ચય નયે પિતાના ગુણ. અભિરામી = મનહર, સુંદર. પરમાનંદે= ઉત્કૃષ્ટ આનંદે, પ્રભુતા = મોટાઈ, વડીલપણું. પામી = પ્રાપ્ત કરી. કામિત = ઈરિત, ઈઝેલ. દાય = દાતા, દેનારા. અકામી = અનિચક, ઈચ્છા નહી કરનારા (1)
શબ્દાર્થ ચોવીશી = વર્તમાન ચોવીશ તીર્થકર થાય તેમાં. મેં = આપ. તેવીશા = તેવીશમાં. દૂરી સ્ય = છેટે રાખ્યા, દૂર કર્યા. તેવીસા રે = પાંચ ઈદ્રિયોના તેવીસ દેશ-વિષયોને ગતિ = ગતિનો દંડ, સ્થિતિ = સ્થિતિને દંડક. ચોવીશ = ચાળીશ પ્રકારના. આયુ = આયુષ્ય, આઉખું, જીવન. ચતુષ્ય = ચાર; પણવીસા = પચીસ; ચાર પચીશી એટલે એક સે વર્ષનું. (૨)
૧. આ સ્તવન તે જ્ઞાનવિમલસૂરિનું જ કરેલું છે; અને તેમણે પિતાનું જ નામ આપ્યું છે. તેથી સ્વાભાવિક રીતે તેમાં પાઠાંતર નથી, તેથી તેનું સ્થાન અહીં ખાલી છે. વળી, આને અર્થ તેમણે કરેલા અર્થ પ્રમાણે કર્યો છે, તેથી તેમને અર્થ (ટબો) અહીં લખવાની જરૂર નથી; કારણ કે તેથી પુનરાવર્તન થાય.