________________
પુરવણી*
તેવીસમા તીર્થંકર શ્રી પાર્શ્વનાથ ભગવાનનાં ૩ સ્તવના તથા ચાવીસમા તીર્થંકર શ્રી મહાવીરસ્વામીનાં ૩ સ્તવને
બાકીનાં સ્તવના આનંદઘનજીના નામનાં છે તેથી તે પણ આખી ચાવીશી પૂર્ણ કરવા વિચારી જઈએ. એ આનંદઘનજીની કૃતિ નથી જ, એ તે સ`સ્વીકૃત વાત છે. જ્ઞાનસાર ખાવીશ સ્તવનના અથ લખી વિ. સં. ૧૮૬૬ ના ભાદરવા સુદ ૧૪ ને રાજ જણાવે છે કે આ પછવાડેનાં એ સ્તવના આનદઘનજીનાં જ કરેલાં છે અને પછવાડેથી હાથ લાગેલાં છે એ રીતે એ સ્વીકૃત વાત પણ અસ્વીકૃત થઇ જાય છે. જ્ઞાનસારે ત્રીસ વર્ષ સુધી આનંદઘનજીનાં સ્તવને પર વિચારણા કરી હતી. તેમના મતને મહત્ત્વ આપવુ જોઇએ, પણ કૃતિ અન્યની છે એમ, એમના તરના માન સાથે, જણાવવું જોઇએ. ભાષા અને વિષય જોતાં એ સ્તવના આનદઘનજીનાં મનાવેલાં લાગતાં નથી, પછી તે તત્ત્વ તુ ચેમ્યિ' ગણીને તેના અર્થ સમજવા આપણે યત્ન કરીએ. જ્ઞાનવિમલસૂરિએ રચેલાં એ સ્તવના પર જ્ઞાનવિમલસૂરિના અ` પણ છે, તે પણ અગાઉ પ્રમાણે આપણે વિચારીશું.
1 યોગીરાજ શ્રી આનંદધનજી મહારાજનાં મૂળ સ્તવનેાવાળી તેમ જ શ્રી જ્ઞાનવિમલસૂરિવિરચિત વાળી જે હસ્તપ્રતા જુદા જુદા ભડારામાંથી મળે છે, તે ઉપરથી એટલું તેા નિશ્ચિત થઈ જ શકે છે કે શ્રી આન ંદધનજીએ શ્રી નેમિનાથ ભગવાન સુધીના બાવીસ તીથ કરાનાં સ્તવને રચ્યાં હતાં, નહીં કે ચોવીસ તીથ' કરાનાં. એટલે ચાવીશીમાં ખૂટતાં છેલ્લા એ તીથ કરા–૨૩મા શ્રી પાર્શ્વનાથ અને ૨૪ મા શ્રી મહાવીરસ્વામી–નાં સ્તવને બીજા તાંએ રચીને ચાવીશી પૂરી કરવાને પ્રયાસ કર્યાં છે. આ સ્તવનેાના વિવેચનકર્તા શ્રીયુત મેાતીચંદ્રભાઈ ગિરધરલાલ કાપડિયાએ ૨૩મા તી કર શ્રી પાર્શ્વનાથનાં ૩ સ્તવને અને ૨૪મા તીર્થંકર શ્રી મહાવીરસ્વામીનાં ૩ સ્તવને મૂળ, પાઠાંતર, શબ્દાર્થ, અ` અને વિવેચન સાથે, આ ગ્રંથમાં ઉમેર્યાં છે, તે અહીં પુરવણીરૂપે આપવામાં આવ્યાં છે—સપાદક
