Anandghan Chovisi

SR No.: 005730
Original Sutra Author: N/A
Author: Motichand Girdharlal kapadia, Ratilal D Desai
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 1985
Total Pages: 540
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 12 MB

Page 408

[૩૮૯
૨૦: શ્રી મુનિસુવ્રત જિન સ્તવને
અર્થ——ઉત્તરમાં જગતના ગુરુ શ્રી મુનિસુવ્રતવામી સર્વ પ્રકારને પક્ષપાત છેડી દઈને કહે છે. રાગદ્વેષ-મારાતારાપણું અને મોહને છોડી દઈને આત્મામાં પ્રેમ લગાવો તે સાચી વાત છે. આત્મા રાગદ્વેષોહ રહિત હોય. (૮)
ટબો–એમ પૂછે વળતું જગગુરુ એમ કહે છે, સર્વ એકાંત મતને પક્ષપાત-હઠ છોડીને, રાગદ્વેષ અને મોહ-અજ્ઞાન તેને પખ વરજીને એટલે જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્રમાં રતિ માંડીને એ લીનતા. (૮)
વિવેચન—આ સવાલ જિજ્ઞાસુએ પૂછડ્યો તેના જવાબમાં જિનેશ્વરદેવ ઉત્તર આપે છે અને એ ઉત્તર આપતાં સર્વ પ્રકારને પક્ષપાત છોડીને સીધો અને સાદો જવાબ આપે છે. અને જવાબ આપતી વખતે સાચેસાચી વાત કરવી અને વાદીઓ ગમે તેટલા હોય તેને પક્ષપાત કરવો નહિ, સાચા અને સીધા સવાલને કોઈને પક્ષ લીધા વગર, માણસ સમજે તેમ, જવાબ આપે. જ્યારે માણસ કેઈને પક્ષ લઈને જવાબ આપે છે ત્યારે તે સત્યવાદીપણા ઉપર છીણી મૂકી દે છે, અને કોઈ પણ એક બાજુ ઢળી જાય છે. તીર્થ પતિએ કોઈને પક્ષ લીધા વગર પોતે જેવું આત્મતત્ત્વ જાણ્યું તે જવાબ આપે, તે જવાબ શું આપે તે જોઈએ. *
રાગ અને દ્વેષ-આકર્ષણ અને અરુચિ-એ બે વસ્તુ જગતમાં સર્વથી વધારે હેરાન કરે છે. તે કોઈ વસ્તુ તરફ આકર્ષણ હોય અને કાંતે તેના તરફ અભાવ હોય, કાંતો તે ખૂબ ગમે, કાંતે તેના તરફ દાંતિયાં કઢાય અને ક્યારે તે દૂર થાય એવી વૃત્તિ થાય. આ રાગદ્વેષ દુનિયાને ખરેખર રખડાવનાર છે, પૌગલિક છે. એને ત્યાગ કરીને હું અથવા મારું એ મોહ છોડી દઈને શું કરે તે આવતી ગાથામાં કહેશે. (૮)
આતમ ધ્યાન કરે છે કેઉ, સે ફિર ઇણમેં ના; વાગજાળ બીજું સહુ જાણે, એહ તત્ત્વ ચિત્ત લાવે. મુનિ ૦ ૯
અર્થ—જે કોઈ પ્રાણી સ્વધ્યાન કરે તે ફરી વખત આમાંના કોઈ પણ પદાર્થમાં આવે જ નહિ. આ સિવાય બીજું સર્વ વાણીને વિલાસ છે, બોલવાની ગૂંચવણ છે અને તે પ્રાણી તે એ જ સાચી વાતને હૃદયથી ચાહે છે, તેને તે ઈચ્છે છે. (૯)
પાઠાંતર–“જ” સ્થાને “જે” પાઠ પ્રતમાં છે. “ફિર’ સ્થાને પ્રતમાં “ફિરિ ” પાઠ છે. “અણમે' સ્થાને પ્રતમાં “ મા” પાઠ છે. “ના” પાઠ પ્રતવાળા “નાવૈ' લખે છે. “જાણ” સ્થાને પ્રતમાં “જાણો” પાઠ છે (બંને પ્રતમાં). “લાવે' સ્થાને પ્રતમાં “ચા” પાઠ છે. (૯)
શબ્દાર્થો-આતમધ્યાન = આત્મધ્યાન, આત્માની પિછાણ, કરે = અનુસરે જે = જે કરે. તે = તે. તે માણસ, ઈમેં = સંસારમાં, સંસારના ચકકરમાં, રગદોળામાં. નાવે = ન આવે, વાગજાળ = મોટેથી બોલવાન જાળ, અગડંબગડે ખેલવું તે. બીજુ = અન્ય સવ. એથી અન્ય કોઈ પણ. સહુ =સવ, બધું. એહ = આ એ જ. તત્ત્વ = સાર. ચિત્ત = મન, દિલ. લાવે = પસંદ કરે છે, ચાહે છે. (૯)