________________
ર૭૮
શ્રી આનંદઘન–વીશી ધ્યાનમાં લે તે તમારે વ્યવહાર પણ સારો થાય અને તમે મેક્ષને માર્ગે ચઢી જાઓ. અપેક્ષા વગરના અને અપેક્ષાવાળા જ્ઞાનમાં આટલે તફાવત છે, માટે બેલવા પહેલાં સામાનું દૃષ્ટિબિંદુ શું છે તે ધ્યાનમાં રાખીને જ તમે બોલે તે તમારું વચન અને વ્યવહાર બરાબર છે, એમ તમારે ધ્યાનમાં રાખવું. આ રીતે સેવાને તમે વિચારજે. અને તમારે યાદ રાખવું કે અપેક્ષા વગરનું વચન તે માત્ર સંસારવૃદ્ધિમાં પરિણમે છે, એમાં તમારા સંસારને અંત આવતું નથી. સંસારફળ તમને મળે, એ આપણે ઉદ્દેશ નથી. સંસાર વધે કે તમે ખાડામાં પડે એ માટે આ વાત થતી નથી; તમારે સંસાર ન વધે અને તમે હંમેશને માટે સુખી થાઓ, એ નજરે નિરપેક્ષ વચનનું મૂલ્ય કેડીનું છે. છતાં તમે એવાં નિરપેક્ષ વચન સાંભળી, તેને સ્વીકાર કરી, તેમાં કેમ રાચે છે? તમે એવી વાતને કેમ ગ્રહણ કરે છે? તમે એને તમારી વાત કેમ બનાવે છે? તમને એમાં મજા કેમ આવે છે? હવે તમે એ નજરે સેવાને વિચાર કરે. નિરપેક્ષ વચનનો કદી સ્વીકાર કરી લેશે નહિ. એમાં તમારે જયારે નહિ થાય. તમે સમજુ હો તે સાપેક્ષ વચન બેલ અને આદરેજે. એમાં સરવાળે તમને ઘણું પ્રકારના લાભ થશે. અને તમારે તે ઘણું શ્રદ્ધાપૂર્વક જ બધી વસ્તુ તપાસવી જોઈએ. એ શ્રદ્ધા–પ્રતીતિને મહિમા હવે આવતી ગાથામાં કહેશે. (૪)
દેવ-ગુરુ-ધર્મની શુદ્ધિ કહે કેમ રહે, કેમ રહે શુદ્ધ શ્રદ્ધાન આણે; શુદ્ધ શ્રદ્ધાન વિણ સર્વ કિરિયા કરે, છાર પર લીંપણું તે જાણો. ધાર૦ ૫
અર્થ_એવાં અપેક્ષા વગરનાં વચન બેલનારથી દેવ, ગુરુ અને ધર્મની પવિત્રતા કેમ જળવાઈ રહે અથવા આપ જણાવો કે દેવ, ગુરુ અને ધર્મની શુદ્ધિ કેમ રહે? અને શુદ્ધ શ્રદ્ધા કેમ રહી શકે?–તેની ધારણું કરે, કારણ કે શુદ્ધ પ્રતીતિ વગર, જે કાંઈ ક્રિયા કરવામાં આવે તે અપવિત્ર–મેલીઘેલી, મેં ઉપર કરેલ લીપણ જેવી છે, એમ તમારે ધ્યાનમાં રાખવું. (૫)
ટબે–તે અશુદ્ધ વ્યવહાર પ્રવર્તાવકથી શુદ્ધ દેવ, શુદ્ધ ગુરુ, શુદ્ધ ધર્મની શુદ્ધિ કર્યું પ્રકારે રહે, અને કેમ કરી શુદ્ધ શ્રદ્ધાન-પ્રતીત આણીએ. “પુરુષ પ્રમાણે વચન પ્રમાણ” એ ન્યાય - પાકતર કેમ” સ્થાને પ્રતમાં “કિમ” પાઠ છે, જૂની ગુજરાતી છે (બંને સ્થાન), “રહે’ સ્થાને પ્રતમાં “રહે.” પાઠ છે. “શ્રદ્ધાન’ સ્થાને સરધાન” પાઠ છે, તે પ્રાચીન ગુજરાતી છે. “લીંપણું તે સ્થાને લિંપણ સરિસ” પાઠ છે. “કિરિયા’ સ્થાને “ક્રિયા’ પાઠ એક મતમાં છે. (૫) | શબ્દાર્થ–દેવ = ઇષ્ટદેવ, પરમાત્મા, મોક્ષમાં ગયેલા જિનેશ્વર દેવ. ગુરુ = ધમને ઉપદેશ કરનાર, કુળનો ધમ સમજાવનાર અને વિદ્યા શીખવે તે વિદ્યાગુરુ, ધર્મ = ખરાબ ગતિમાં પડતાં જીવને રોકે, બચાવે તે ધર્મ, શહિદ = પવિત્રતા. કેમ = કઈ રીતે, કેવી રીતે રહે = જળવાય, મળે. શ્રદ્ધાન = ખાતરી. ચોક્સાઈ આણો = ધારણ કરે. શુદ્ધ = પવિત્ર, શંકા વગરની. શ્રદ્ધાન = ખાતરી. વિણ = વગર, વિના. સર્વ = કોઈ પણ સવે. બધી કિરિયા = યિા, વર્તાના કરે = અમલમાં મૂકે, ગોઠવે તે. છાર = કરે, મેલ, ગંદુ. પર = ઉપર, માં. લીંપણું = લીંપણ, ગાર કરવી છે. જાણે = સમજે. (૫)